De dichtbebouwde stad Leiden klimaatbestendiger maken, is een opgave. Maar het is nodig want opwarming van de aarde veroorzaakt klimaatverandering. Het wordt het warmer, natter en fossiele energiebronnen raken op. Leiden afficheert zich graag als kennisstad en voelt zich aan haar stand verplicht voorop te lopen in de duurzame stadsontwikkeling. Maar op de site www.waarstaatjegemeente.nl scoort Leiden pover, staat ze onder het Nederlands gemiddelde. Vorige week kwam een hoge ambtenaar uit Den Haag de aanleg van het Lakenpark met duurzaam woningcomplex bewonderen.
Ondanks alle conferenties en klimaat akkoorden warmt de aarde steeds meer op, aldus deskundigen. Wij krijgen het klimaat van de Franse stad Bordeaux en plensbuien als in de tropen, wordt voorspeld. Lekker toch, zonnetje op je bol en de waterafvoer is toch geen probleem voor ons wij wonen toch ‘Tussen de Rijnen’. Of moeten wij toch iets doen?
In Zuid Frankrijk hebben de huizen niet voor niets kleine ramen en luiken ervoor, Nederland staat vol met doorzon woningen. Onze openbare ruimte is versteend en de bewoners van buitenwijken betegelen symmetrisch hun tuinen vol. De kolken voor de waterafvoer lopen steeds vaker over. Door hittestress in de zomer, sterven honderden oude(re) mensen en wateroverlast en ondergelopen huizen en straten brengt leed en schade. Hittestress en wateroverlast is vooral een (groot) stedelijk probleem, volgens mensen die het weten kunnen, is het temperatuurverschil tussen versteende steden en het platteland 5 graden Celsius. Groen is de natuurlijke airconditioning, zeggen zij.
Nul op de meter
Ambtenaren, ingehuurde adviseurs, (gekozen) bestuurders en ander beroepsplannenmakers leven in een roze wolk, zij denken visionair. Zij vertellen de burgers in dikke rapporten in gezwollen taalgebruik wat er allemaal moet gebeuren. Zij mopperen onder elkaar over het draagvlak in de samenleving. Klimaat voorspelingen en rampspoed scenario’s die zij horen van hún mentoren, gaan er bij hen in als godswoord in een ouderling. Geen kolen of gas stoken, atoomenergie te gevaarlijk, al het hemelwater moet je opvangen en hergebruiken. Voortaan je eigen energie opwekken met zon – of windenergie. ‘Nul op de meter’ als levensvisie.
Maar woningbouwcorporaties staan er meestal wat praktischer in, zij moeten wel die milieuvriendelijk woningen kunnen exploiteren. Bert Keyts, directeur van Portaal, zit elke dag ijverig te rekenen, hij wil goede én betaalbare huurwoningen. Een huis met ‘nul op de meter’ is volgens hem ongeveer 30% duurder dan een woning zonder deze voorzieningen. Wie wil (kan) dat betalen en hoe wordt deze kostenpost voorgefinancierd?
Barba(papa) huis
Voor het project bij het Lakenpark waar het Barba-huis gebouwd wordt, ontvangt de gemeente een Europese subsidie van het SPONGE 2020. De gemeente werkt in dit plan samen met verschillende partijen o.a. het Hoogheemraadschap Rijnland. De naam van het project verklapt al een beetje hun oogmerk, al het (hemel)water opnemen als een spons en hergebruiken. Door inrichting met minder stenen, meer doorlaatbare bestrating, kleiner rioolsysteem, meer berging in de ondergrond, geveltuinen, grotere boomspiegels en alternatieve groenere straatinrichting. Bewoners van het ‘Barba-huis’ worden aangespoord hun eigen tuin zo in te richten dat er in de wijk minder verhard oppervlak is. De ambitie is om 100% van het hemelwater op te vangen, te bergen en/of te infiltreren in de wijk.
Het Barba-huis bestaat uit 64 woningen en parkeergarage. Een aantal toekomstige bewoners komt uit de Zeeheldenbuurt waar hun woningen gesloopt worden. De naam van het huis is ontleend aan het bolle stripfiguurtje Barbapapa die van vorm kon veranderen. Volgens Portaal is de indeling van woningen flexibel opdat de bewoners het naar eigen inzicht en behoefte kunnen indelen. Een beetje als in de film: “Huup, huup, Barbatruc”.
bij de foto: v.l.n.r.Lidewijde Ongering (Min. Infrastructuur en Milieu, Martine Lewis (Hoogheemraadschap) en Paul Dirkse (wethouder Leiden)