De dienstenvoucher is populair in België en ook een aantal Nederlandse gemeenten hebben het ontdekt om een ‘witte werkster’ in te huren. Raadslid Rald Schalkwijk (PvdA) deed in de raadscommissie het voorstel van de voucherregeling, huishoudelijke hulp te betalen met een tegoedbon. Maar welzijnswethouder Roos van Gelderen (SP) voelt er weinig voor. Zij vreest administratieve rompslomp en vindt dat Leidenaren die vanwege hun inkomen niet voor gesubsidieerde huishoudelijke hulp in aanmerking komen. Die kunnen het zelf wel regelen.
Ouderen moeten van de overheid langer thuis blijven wonen. Verzorgingshuizen in Leiden hebben andere bestemmingen. Thuis of het verpleeghuis zijn als mogelijkheden over. Een wekelijks bezoekje van een thuiszorgster met wie je onder de koffie een praatje maakt, is voor de alleen wonende senior een verzetje. Naast de buurvrouw en de mantelzorger nog iemand anders die een beetje op de oudere heer let. Maar die zelfde oude man ziet er tegenop een nieuwe huishoudelijke hulp te werven, die er na de dood van zijn vrouw mee stopte. Een advertentie te plaatsen, betalingsafspraken maken en instrueren wat er in huis moet gebeuren, hij moet er gewoon niet aan denken. ‘Dat moet je écht mijn vrouw vragen, mompelt hij tegen niemand, want zijn vrouw is vorig jaar overleden.
Bezuiniging
Afhankelijk van het inkomen, betalen geïndiceerde Wmo-cliënten een eigen bijdrage, die kan oplopen tot de volledige kosten. Er werd de laatste jaren flink bezuinigd op de huishoudelijke hulp. Toen het rijk deze zorg overhevelde naar de gemeente, deed zij dat met een korting van 40%. Gemeenten, waaronder Leiden, reageerden op deze maatregel door huishoudelijke hulp een ‘algemene voorziening’ te maken. Een schoonmaakdienst met een standaard urenaantal van 3 p.w.. In sommige gevallen trof een gemeente deze besparende maatregel zonder nauwgezet te checken of de cliënt met dit aantal uren wel toe kan, genoeg was voor een ‘schoon huis’. Het gevolg was landelijk vele protesten én rechtszaken, waarbij verschillende gemeentebesturen ‘bakzeil moesten halen’. Hoewel Leiden zelf nooit op het matje geroepen, werd voor tekortkomingen, werd het ’t gemeentebestuur misschien toch een beetje ‘te heet onder de voeten’ want vorige week schafte zij die ‘algemene voorziening’ maar weer af.
Te hoog pensioen
Die gelegenheid greep Schalkwijk aan voor zijn vouchervoorstel. De Leidse sociaal democraat wil deze voucherregeling in het leven roepen om dienstjes, zoals huishoudelijke hulp, zowel betaalbaar als voor iedereen toegankelijk te maken. Iedere Leidenaar moet, volgens hem, zo’n voucher kunnen kopen. Een tegoedbon van bv. € 22,50 per stuk voor één uur huishoudelijke hulp. Die tegoedbon moet je bij een (gemeente) loket kunnen kopen en hiermee bij een bonafide, door de gemeente gescreende organisatie, een uur hulp kunnen inkopen. Met deze opzet heeft de zorgvrager geen werkgeversfunctie, hoeft niet te denken over (door) betaling bij ziekte noch over risico’s als de hulp in zijn huis van de trapje kukelt. Bovendien betaalt hij via de voucher keurig verschuldigde belasting.
Alleen Stéfanie Bakker van GroenLinks steunde het voorstel van de PvdA voluit. D66’er, Marc Gaullard, wilde de kat nog een jaartje uit de boom kijken. Maar VVD en SP, de partij van de wethouder, waren tegen. De andere politiek partijen worstelden met de vraag of de gemeente een dienstverlenende taak heeft voor Leidenaren met een goed pensioen. Dat deze ‘geen-gedoe-voucher’ een uitkomst is voor alleenwonende weduwe/weduwnaar met goed pensioen, bleef onvermeld bij de tegenstanders van een voucher regeling.
