Pancras-West in het hart van Leiden is historisch gevormd door haar kerkelijke functies. In deze wijk, begrensd door Hoogstraat, Nieuwe Rijn, Hooigracht en Oude Rijn, staan maar liefst vier kerkgebouwen die (ook) dienstdoen voor culturele doelen. Zo typeerde wijkvoorzitter Jaap van Meijgaarden ‘zijn’ wijk op een bijeenkomst van de gemeenteraad.
De wijk ontleent zijn naam aan de heilige Pancratius ter ere van wie in 1315 een houten kapelletje werd gebouwd. Na de beeldenstorm (1566) werd dit kerkje uitgebouwd in een imposant monumentale kerk die nieuwe protstante kerkgangers vernoemden naar zijn ligging de ‘Hooglandsekerk’. De wijk rond de Hooglandsekerk en de Burcht, wijkt qua bevolking af van het Leidse gemiddelde. Kinderen en 65-plussers zijn sterk ondervertegenwoordigd. De wijk wordt vooral bevolkt door de leeftijdsgroep van 18 tot 35 jaar, er wonen veel studenten. De bewoners zijn zeer mobiel, er wordt voortdurend verhuisd, een derde van de bewoners komt uit het buitenland, vertelt Van Meijgaarden.
Duurzaamheid
Volgens de wijkvoorzitter voelen veel van zijn leden zich betrokken bij duurzaamheid. Een aantal van hen heeft hun daken ‘vergroent’ met sedum, dat zijn bodem bedekkende vetplantjes.’ Daar zou de gemeente een voorbeeld aan moeten nemen’, vindt hij, wijzend naar de Centrale Bibliotheek in de Nieuwstraat. ‘Een groot deel van de bibliotheek bestaat uit plat daken en zou heel geschikt zijn om als groen dak die kooldioxide omzet en vocht vasthoudt’.
Het aantal auto’s van bewoners in Pancras-West is de laatste jaren afgenomen. Hadden 100 huishoudens in 2005 nog 40 auto’s, tien jaar later waren dat er 31. De wijk illustreert hiermee de ontwikkeling dat binnenstadbewoners steeds minder auto’s hebben. Maar dank voor de milieubewuste houding krijgen de bewoners niet. De auto’s in de wijk komen steeds meer van elders. Van Meijgaarden: ‘De parkeerdruk is toegenomen, met name op de Kaasmarkt. Het opheffen van parkeerplaatsen voor terrassen, ondergrondse afvalcontainers is daar mede debet aan.
Werkgelegenheid is niet de eerste gedachte die bij je opkomt als je door Pancras-West loopt. Maar het aantal arbeidsplaatsen in de wijk is 658 verdeeld over 134 bedrijven en bedrijfjes. Grote werkgever als BplusC , Stichting Radius en het Kinderrechtenhuis, maar meest kleine, veel horeca natuurlijk en ambachtelijke bedrijven zoals zeilmakerij van Loek Brussé, de stoffeerderij in de Hooglandsekerkchoorsteeg en de drukkerij in de Koppenhinksteeg.
Leefbaarheid
Naast het optimisme van de wijkvoorzitter spreekt hij ook zorgen uit. ‘Er moet evenwicht zijn tussen wonen, horeca en bedrijvigheid en die dreigt verstoord te worden’, zegt hij. De leefbaarheid van de wijk is in het geding, meent hij. Die dreiging bestaat volgens hem niet alleen door het B. & W. voorstel om meer horeca toe te staan, maar ook vanwege de voorgestelde proef ruimere sluitingstijden van de terrassen. Van Meijgaarden: ‘Twee jaar geleden hebben wij na een onderzoek onder bewoners en ondernemers van de Nieuwe Rijn aangegeven dat meer horeca op de Nieuwe Rijn ongewenst is. Een ruime meerderheid van de geënquêteerden was het daarmee eens. Oók 70% van de horecaondernemers, trouwens’. De gemeenteraad besloot eerder op basis van een deskundigen advies op de Nieuwe Rijn een ‘standstillbeleid’ in te voeren, eventuele uitbreiding van de horeca vormt een doodsteek van de detailhandel ter plekke. Verlenging van de terras openingstijden levert overlast voor de wijkbewoners. ‘Uit het oogpunt van zorgvuldig bestuur absoluut onverteerbaar’, aldus Van Meijgaarden.
