Leiden is één van de weinige gemeenten waar inwoners gemeentelijke producten alleen met pinpas kunnen betalen. Dat staat in een kritisch rapport van de Nationale Ombudsman die deze klantonvriendelijke houding afkeurt. Omdat de overheid een monopoly positie heeft, burgers kunnen voor uittreksel uit het bevolkingsregister of een paspoort alleen bij de gemeente terecht, moet deze de mogelijkheid bieden voor kwetsbare mensen om cash te betalen, vindt de Ombudsman. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) steunt deze zienswijze
Het was een Leidenaar die twee jaar geleden ‘de kat de bel aanbond’, aldus de ombudsman. Onze cash liefhebbende stadsgenoot protesteerde te vergeefs en kon alleen met pinpas zijn uittreksel uit het bevolkingsregister afrekenen.
Sinds 2015 kan men in Leiden niet meer cash betalen voor paspoort, rijbewijs, uittreksel bevolkingsregister of parkeerabonnementen etc. etc. Daarmee houdt de gemeente onvoldoende rekening met ouderen, visueel of verstandelijk gehandicapten en daklozen, vindt de ombudsman. Er zijn ook mensen die liever niet pinnen omdat zij dan beter zicht houden op hun eigen financiële positie, geld in hun portemonnee. Maar ook anderen hebben uit privacy overwegingen bezwaar tegen pinpas betalingen, zij willen geen ‘digitaal spoor’ achterlaten.
“Het is vanwege de veiligheid van het personeel dat niet meer cash betaald kan worden”, zegt een woordvoerster van de gemeente. “Voor sommige mensen kan alleen pin betalen misschien lastig zijn, bijvoorbeeld voor buitenlandse studenten of mensen, die vanwege schulden geen pin kunnen of mogen gebruiken”, zegt zij. Volgens haar zijn ouderen niet de grootste probleem groep met pin-only.
Personeelskosten besparing
Voor 2015 betaalden 94% van de mensen al met pin. En volgens de gemeente komt het slechts een enkele keer per maand voor dat iemand niet met pin kan of wil betalen. “Bij de aankoop van een gemeentelijk product kan de klant natuurlijk ook te voren ons het geld overmaken”, geeft zij als oplossing aan. “En als het echt niet anders kan, zoeken wij een oplossing”.
De gemeente maakt geen melding dat bij de pin-only invoering indertijd, niet veiligheid kostenbesparing op personeel het belangrijkste argument was. De verminderde dienstverlening aan (sommige) burgers werd ‘op de koop toe’ genomen.
Naar aanleiding van het Ombudsman rapport stelt de VNG een onderzoek in en Leiden wacht af. Maar uit de reactie van de gemeente blijkt dat Leiden niet van plan is het voorstel van de ombudsman te volgen om één loket per gemeente open te stellen voor cash betalingen.
