“Ik was verbijsterd toen ik hoorde van mij ambtenaren dat er € 1,3 miljoen meer was uitgegeven aan het woningbouwproject aan de Voorschoterweg”, zei wethouder Roos van Gelderen (SP). “Maar als ú het overzicht mist van de uitgaven van Leids gemeenschapsgeld, kunnen wij u dan nog vertrouwen?”, reageerde de gemeenteraad. Het trotse bouwproject van Leiden ‘Stad van de vluchtelingen’ eindigt in wanklank.
In het interpellatiedebat over 40% kostenstijging voor het bouwrijp voor de 100 woningen voor statushouders en andere doelgroepen, bleef het machtswoord van de gemeenteraad donderdagavond uit. Op voorstel van Dorien Verbree (VVD) moet uiterlijk 1 mei alle informatie aan de raad verstrekt worden en Van Gelderen daarover zélf verantwoording afleggen. Verbree wil hiermee voorkomen dat een nieuw college van B.& W., waar de SP waarschijnlijk niet inzit, haar bestuursperiode met dit debacle begint.
De twee uren debatteren die aan Verbree ’s voorstel voorafgingen, waren gevuld met bittere verwijten. Alleen de SP, Van Gelderen ’s eigen partij, hield haar nog de hand boven het hoofd. Stukje bij beetje kwamen nieuwe pijnlijke feiten aan het licht.
De gemeente had in 2016 € 2.2 miljoen uitgetrokken voor het bouwrijp (woonklaar) maken van het terrein aan de Voorschoterweg voor tijdelijke woningen die de bouwcorporaties De Sleutels en Ons Doel gaan verhuren. Bij een eerdere kostenoverschrijding, 6 ton in 2017, stond de raad al op haar achterste benen. In januari 2018 kreeg Van Gelderen weer een signaal over kostenoverschrijdingen. Donderdagavond vertelde zij dat deze schade in eerste instantie beperkt leek tot 7 ton euro’s. Maar bij nader onderzoek, een maand later, bleek ‘t het dubbele. De verdachtmaking dat zij de kostenoverschrijding uit electorale overwegingen had achtergehouden tot na de gemeenteraadsverkiezingen, ontkende zij. “Wij stonden voor het dilemma om vroegtijdig onvolledige informatie te geven óf te later en vollediger gegevens”.
Nattigheid
De stapels extra rekeningen die (onder) aannemers indienden, stond altijd prominent één woord: ‘Water’. Het bouwterrein was drassig, het regent er altijd, grond spoelt weg etc. ect. “En ging er bij u dan geen belletje rinkelen tijdens bouwbezoeken op kaplaarzen”, wethouder? Nee, noch de ambtelijke projectorganisatie noch wethouder voelden ooit nattigheid.
Bouwkosten overschrijding bij overheden is een populaire wetenschap. Er is zelfs een top drie meest voorkomende oorzaken: De aannemers stelt het project zo goedkoop mogelijk voor; onverwachte meerkosten komen voor rekening van de opdrachtgever; risicomijdend gedrag van overreden zijn de garantie voor: “doe maar”.
Het nader onderzoek moet 1 mei klaar zijn, eiste Verbree. Met een schuin oog op z’n agenda probeerde burgemeester Lenferink er nog een half maandje bij te snoepen. Verbree: “Nee, 1 mei, er is genoeg reden om tijdens het reces door te werken, een extra gemeenteraadvergadering te plannen”. De voltallige viel haar bij. Het wordt een intern onderzoek wordt, van (de zelfde) ambtenaren onder leiding van de gemeentesecretaris die het falen van zijn organisatie onderzoekt. Hierdoor wordt de kans vergroot dat de kostenoverschrijding aan het idealistische project blijft kleven.
