Vorig jaar juni startte in Leiden een pilot ‘Vroegsignalering schulden’, woningcorporaties melden huurachterstanden van ongeveer 1 maand bij het ‘Snelle hulp bij schulden-team’. De proef werd uitgevoerd in de Merenwijk en Leiden-Noord, 184 hulpvragen waren het resultaat. De gemeente wil dit experiment nu in de hele stad toepassen. Zij verwachten ca. 1.000 hulpverzoeken. Signaleren is één, maar is er voldoende capaciteit bij de Stadsbank voor begeleiding van dit aantal schuldenaren?
Mensen met schulden wachten vaak te lang hulp te vragen. Gemiddeld is de schuld dan opgelopen tot € 40.000,- en doorgaans 15 schuldeisers, aldus landelijke cijfers. In Leiden waren in 2015 ruim 2.180 personen in de Wanbetalersregeling. Schulden worden in een lange periode opgebouwd en een oplossing neemt soms evenveel tijd in beslag. Wanneer schulden echter vroegtijdig gesignaleerd worden, kunnen betalingsachterstanden beter ingelopen worden, zonder kosten opdrijvende incasso bureaus.
Financiële problemen ontwrichten een huishouden. Alles draait om geld, het legt een psychische druk op alle gezinsleden. Huur, energie en zorgverzekering zijn de eerste rekeningen die men niet betaalt. Met hetgeen de gemeente leerde van de pilot, wil zij haar dienstverlening uitbreiden over de hele stad en behalve woningcorporaties ook energiebedrijven en zorgverzekeraars bij vroeg signalering betrekken. De gemeente verwacht hiervoor wel een financiële bijdrage.
Zonder bijdrage van deze organisaties wil de gemeente voor stedelijke dienstverlening 6,1 fte’s (full time eenheden) personeelsleden extra inzetten. Mét cofinanciering van woningcorporaties, zorgverzekeraars en energiebedrijven kan de personele inzet 8,6 fte’s zijn. De hulpverleners worden 50/50 verdeeld over de Stadsbank en de Sociale Wijkteams. Bij de woningcorporaties de ‘Sleutels’, met ongeveer 100 mensen in dienst, zijn nu al 4 maatschappelijk werkers die onder meer tot taak hebben met bewoners met huurschuld te overleggen.
Huisbezoek
Het huidige ‘Snelle hulp bij schulden team’ bestaat uit een medewerker van de Stadsbank en een maatschappelijk werker van Kwadraad/Sociaal wijkteam (SWT). Zij verzorgen de intake, kijken samen naar het schuldoverzicht, inkomsten en gezinsomstandigheden. Een persoonlijk bezoek thuis is bewerkelijk maar blijkt uiterst efficiënt. Het slagingspercentage bij huisbezoek en gesprek ligt volgens de gemeente op 70%.
Onder mensen met schulden zijn veel laaggeletterden, een onderzoek spreekt van 50%. Op brieven en aanmaningen reageren veelal geschreven in verhullende juridisch taalgebruik, is niet iedereen gegeven. De gemeente heeft de intake van schuldsanering nu geregeld, maar neem haar personeel ook de verdere intensieve begeleiding op zich?
