Het gemeentebestuur doet enorm z’n best het archeologisch park Matilo (Spreek uit MÁtilo) op de prestigieuze Unesco wereld erfgoed lijst te krijgen. Maar deze internationale organisatie gaat niet over één nacht ijs. Behalve garanties dat dat het (kern) gebied voor de eeuwigheid onaangetast blijft, er flink gedokt moet worden, stelt Unesco ook eisen aan de naaste omgeving . En precies over deze z.g. uitgestrekteid van deze ‘bufferzone’ waren Leidse deskundigen en gemeentebestuur het niet met elkaar eens.
Tussen de Leidse wijken Roomburg en Meerburg ligt Archeologisch Park Matilo. In het begin van onze jaartelling bouwden de Romeinen hier een fort, Castellum Matilo, om de Noordgrens van hun rijk te beschermen. De resten van dit fort liggen er nog, veilig bewaard onder een dikke laag aarde. Zij ligt daar geduldig te wachten op andere tijden, tijden met meer geld en voortgeschreden opgraaf technieken. Deze onderaardse archeologische schatkamer in de buitenwijken van onze stad, werd in 1976 al rijksmonument. Maar daar laat ons stadsbestuur het natuurlijk niet bij. Van bescheidenheid is zij nooit beticht, ze gaat voor goud en wereldwijde roem. Om toch maar iets van het Romeinse verleden zichtbaar te maken, is park Marilo aangelegd met wachttorens die op ongeveer de zelfde plaats staan als twintig eeuwen geleden de echte.
Bufferzone
De gemeente doet het een beetje voorkomen of zij hoogst persoonlijk Matilo op de Unesco erfgoedlijst aan het zetten is. Maar de Unesco-aanvraag, die Nederland samen met Duitsland indiende, betreft de hele ‘Romeinse Limes (grensweg) die in 2021 op de ‘voorlopige’ wereld erfgoed lijst moet brengen. In Leiden’s aanvraag wordt als kerngebied de begrenzing van rijksmonument Matilo (Roomburg) aangehouden. De bufferzone, bestaat uit een klein gebied ten Noorden van het park, die wordt begrensd door de Maasstraat, het Rijn en Schiekanaal en het archeologisch rijksmonument Matilo in Meerburg.
Op de Unesco wereld erfgoed lijst staan thans 1073 erfgoederen verspreid over 167 landen. Tien ervan in Nederland, waarvan de bekendste de Molens aan de Kinderdijk en de Amsterdamse Grachtengordel zijn. Op de ‘voorlopige’ Nederlandse kandidatenlijst staan, behalve de Romeinse Limes grenswegen waar Matilo een bescheiden schakel van is, nog een achttal erfgoederen. De internationale erfgoed organisatie manifesteert zich op haar website niet als een kapitaalkrachtige organisatie, zij schrijft op haar site financieel afhankelijk te zijn van haar (landen) sponsors. De eeuwige roem en nog meer Leidse bezoekers attractie gaan dus wel wat geld kosten. Maar daar maakt het gemeentebestuur nog geen melding van. De bewoners uit de bufferzone worden spoedig per brief geïnformeerd over het besluit van B.& W. Eervol zeg om op een stukje wereld erfgoed te mogen wonen. Worden hen ook bouwkundige beperkingen opgelegd?
