De wachttijden voor sociale huurwoningen worden steeds langer. Komt dat omdat statushouders, erkende vluchtelingen, voorrang krijgen van de gemeente bij woningtoewijzing? “Nauwelijks, de doorstroming stagneert”, aldus de Leidse woningcorporaties. “En de voornaamste reden daarvan is dat mensen in hun te grote en/of te goedkope huis blijven wonen”.
Gevraagd aan de gemeente of zij sociale huurwoningen aan statushouders toewijst, beantwoordt deze met : “Wij zijn wettelijk verplicht om statushouders binnen 3 maanden te huisvesten”. Elk half jaar krijgt Leiden van de rijksoverheid een taakstelling opgelegd, een verplichting voortvloeiend uit de Huisvestingswet. “Wij hebben daartoe prestatieafspraken gemaakt met de woningcorporaties, zoals ‘De Sleutels’, Portaal en ‘Ons Doel’”. Die taakstelling is gekoppeld aan het inwoneraantal van Leiden. De gemeente: “De afgelopen jaren hebben wij de volgende aantallen statushouders gehuisvest. Sinds 2015: 335 statushouders; 2016: 308; 2017 = 164 en 2018: 172 . Met deze woningtoewijzingen voldeed Leiden aan zijn verplichtingen”.
Urgentiegevallen
Naast de groep statushouders is de gemeente eveneens verplicht bij huisvesting voorrang te geven aan mantelzorgers en mantelzorgontvangers en slachtoffers van huiselijk geweld die in maatschappelijke opvang verblijven. Ook krijgen mensen voorrang met een urgentieverklaring bijvoorbeeld omdat hun woning wordt gesloopt, of wegens ernstige sociale redenen zij snel een woning nodig hebben.
Het aantal sociale huurwoningen, dat zijn woningen met een maximale huur van € 710,68, is in Leiden ongeveer 30% van het totale woningbestand dat ca. 54.000 woningen bedraagt. Bij een laag inkomen, € 36.798,- tot € 41.056,-. kan de huurder huursubsidieaanvragen, maximaal ongeveer € 250,= In 2017 en 2018 werden in Leiden totaal 150 tijdelijke woningen gebouwd op drie verschillende locaties voor huisvesting van statushouders en bijzonder groepen (dak- en thuislozen).
Doorstroming
De huidige huurders van sociale woningen blijven zitten, waar ze zitten en verroeren zich niet. Slechts bij mondjes maat stromen zij door naar andere woningen. Ook al gaan ze meer verdienen of krijgen ze anderszins meer financiële armslag. Woningcorporatie(s): “Het probleem is dat de vraag naar sociale huurwoningen toeneemt en het aanbod afneemt”. Volgens hen is het aantal (verplichte) woningtoewijzingen aan statushouders slecht een geringe factor in deze stagnatie van vraag en aanbod. “En 172 woningzoekende statushouders dit jaar, is niet het zelfde is als 172 woningen”, voegen zij er aan toe. Er zijn éénpersoons huishoudens, woningen voor stelletjes maar ook gezinnen met drie kinderen die één woning bezetten.
Als extra verklaring van de stagnerende doorstroming noemen de woningcorporaties dat voor mensen waarvan het inkomen is gestegen en best wel naar een vrije sector woning (koop of huur)zouden willen, deze stap financieel vaak te groot is. Wij mogen geen duurdere woningen meer bouwen bijvoorbeeld met een huur van € 710 tot € 900, zeggen woningcorporaties . En marktpartijen nemen die rol in Leiden onvoldoende over.
“Bouwen is de enige oplossing om de doorstroming te bevorderen”, aldus de corporaties. Er moet sneller en meer sociale huurwoningen gebouwd worden. Plus betaalbare woningen voor mensen die een sociale huurwoning achterlaten, dát zien woning corporaties als de oplossing.
