Vorige week, midden in de vakantie, werd de gemeenteraad van Westland (106.000 inwoners) bijeengeroepen voor vergadering achter ‘gesloten duren’ zonder dat hen het vergaderonderwerp vertelt werd. Van de 39 raadsleden, kwamen er braaf 34 leden opdraven om over de vergunning verlening van een tweede Polenhotel te praten. Zou een dergelijke situatie zich ook in Leiden kunnen voordoen en hoe zit het met geheimen bewaren in ons stadhuis?
Niemand kan zich herinneren of ooit de Leidse gemeenteraad van reces werd teruggeroepen. Maar In het onwaarschijnlijke geval dat het toch gebeurd was, zou zeker een bij-de-hand Leids raadslid met een groeps-app zijn collega’s er op geattendeerde alleen de gemeenteraad zelf de Raad bijeen kan roepen. De gemeenteraad bepaalt zelf óf zij vergadert en bepaalt ook of het zo geheimzinnig is dat achter gesloten deuren vergaderd moet te worden.
Dat is juist, aldus de Leidse hoogleraar Wim Voermans. In de NRC meldt hij dat in de Nederlandse gemeenten wel een tendens bestaat steeds vaker geheimhouding op te leggen. Voermans: “Raadsleden moeten op hun qui-vive zijn, zich constant afvragen of wel gerechtvaardigd is geheimhouding te eisen”. Raden mogen wat hem betreft best zelfverzekerder acteren. Voermans vreest bovendien dat raadsleden zich soms te makkelijk laten intimideren. Omdat gemeenten steeds groter worden, het bestuur professionaliseert en zij steunen op ervaren hoogopgeleide bestuurders. “De gemeenteraad is, als afspiegeling van de bevolking, vaak minder ervaren en lager opgeleid. En af en toe wordt daar misbruik van gemaakt”, zegt hij.
Geheimhouding
Hoe zit dat in Leiden? Een woordvoerder van de gemeente: “De Gemeentewet geeft wanneer geheimhouding kan worden opgelegd. In de Leidse praktijk gaat het daarbij meestal om de economische of financiële belangen van de gemeente”. Het uitgangspunt van de gemeente is dat de raad in openbaarheid vergadert en bij uitzondering in beslotenheid. “Het afgelopen vergaderjaar is er door de raad niet in beslotenheid beraadslaagd. In die zelfde periode wel in raadscommissies. Onze werkwijze is verder om de geheimhouding niet langer te laten duren dan noodzakelijk”. De gemeente woordvoerder vervolgt: “Als stukken geheim zijn, is het strafbaar die te delen. Dat geldt niet voor vertrouwelijke informatie. Daarover heeft de gemeenteraad zijn eigen gedragscode waarin staat wat niet met derden gedeeld mag worden.
Oud raadslid Mart Keuning zat twee perioden in de gemeenteraad voor de Christen Unie. De lokale pers koos hem in zijn laatste zittingsjaar tot beste raadslid. Keuning: “Besloten vergaderingen komen niet zo vaak voor. De raad beslist daartoe alleen als het gaat om financiële belangen van de gemeente of over personen”. Vorig jaar was een bespreking in de raadscommissie over de door de raad aan te wijzen mediapartner, Sleutelstad of Unity TV. Dit zat zo dicht aan tegen het praten over personen, dat in beslotenheid vergaderend werd. Vorig jaar is een aantal keren een besloten vergadering geweest, die zich richtten op onderdelen van bouwbesluiten. Keuning is van oordeel dat in de gemeente Leiden op verantwoorde manier omgegaan wordt met geheimen en vertrouwelijkheden.
