Zaterdag 8 september is het ‘Wereld Alfabetisering dag’. Een belangrijke dag vindt Anna van den Boogaard zij werkt bij de Stichting Lezen & Schrijven en is daarnaast raadslid voor de PvdA. Maar nu even niet, ze is met zwangerschap – bevallingsverlof verlof. Analfabetisme in Nederland? Van den Boogaard: “In ons land hebben 2,5 miljoen volwassenen moeite met lezen, schrijven en/of rekenen”. “Mensen schamen zich voor hun laaggeletterdheid, zij ontmoeten dagelijks onbegrip en zijn sterk afhankelijk van anderen”.
In Leiden ligt het percentage laaggeletterden volgens Probiblio (BplusC) in de leeftijdscategorie 15 tot 65 jaar tussen de 8 en 11%. Dat komt in de richting van 12.500 Leidenaren! Daarmee steekt Leiden iets gunstiger af bij de rest van Nederland, waar dit percentages 11-13% is. De laaggeletterdheid is echter niet eerlijk verdeeld over onze stad, volgens dit zelfde rapport. In Leiden is één wijk met een zeer hoog risico op laaggeletterdheid, dat is Leiden-Noord. En één wijk heeft een hoger dan gemiddeld risico op laaggeletterdheid, het Bos- en gasthuisdistrict.
Hoe beleven de laaggeletterden hun gemis? Van den Boogaard: “Dat verschilt per persoon. De één zou dolgraag een liefdesbrief schrijven aan de partner de ander maakt zich constant zorgen over de thuisadministratie waar hij maar geen vat opkrijgt.
Laaggeletterden leren allerlei trucjes ten einde hun gemis aan deze vaardigheden te verhullen. In het rapport van Probiblio (BplusC) vertelt een ervaringsdeskundige. ”Mijn man en ik hadden horecabedrijfje, ik liep in de bedieningen en noteerde de bestellingen met een afkorting: p voor pilsje en w voor wijntje. En als iemand een Rivella bestelde, zei ik: “Kunt u het even spellen”.
Meedoen
Wethouder Yvonne van Delft (GroenLinks): “In het beleidsakkoord van ons college geven wij extra aandacht aan laaggeletterdheid. Komend jaar onderzoeken hoe de doelgroepen te verbreden. Bijvoorbeeld met inwoners uit Midden- en Oost-Europese landen.”
De gemeente biedt taalcursussen aan via NL-educatie. Voor bijstandsgerechtigden zijn er re-integratietrajecten waarbij extra aandacht voor taal is. Statushouders en inburgeraars krijgen extra taallessen in het Project JAS. Bovendien krijgt BplusC subsidie voor het Taalhuis. Het Taalhuis organiseert een taalcafé, taalmaatjes en (korte) cursussen, waaronder ook omgaan met de computer. Daarnaast geeft de gemeente subsidie aan een aantal organisaties die zich met taalondersteuning bezighouden. Samen met andere gemeenten in Holland Rijnland, onderwijsinstellingen en werkgevers zet Leiden zich in voor taallessen.
Van Delft vervolgt: “Kunnen lezen en schrijven is belangrijk om aan het werk te komen en om mee te kunnen doen in de maatschappij”. “Denk daar bij aan voorlezen aan je (klein)kinderen of het lezen van een bijsluiter, huurtoeslag aanvragen of parkeren voor je bezoek regelen”. “De gemeente vindt het belangrijk dat iedereen meedoet”, aldus Van Delft.
