Op 20 maart, gelijk met de Provinciale Staten verkiezing, mag de Leidenaar kiezen voor ‘Hoogheemraadschap Rijnland’. ‘Droge voeten en schoon water’, dát wil iedereen dus maakt menigeen bijna plichtmatig het zelfde vakje rood als dat op het provinciale stembiljet. Maar de kiezer kan maar voor 21 van de 30 waterschapzetels kiezen. Negen zetels zijn ‘geborgd’. Kwaliteitszetels die door respectievelijk door de kamers van koophandel (4), de landbouworganisaties LTO (4) en natuurorganisaties (1) worden aangewezen. Vanwege politieke verdeeldheid vormen boeren en handel het machtigste blok.
Zou u niet gek opkijken als bij de eerst volgende gemeenteraadsverkiezing 9 van de 39 raadszetels gereserveerd zijn voor Leidse Business Club (4), Projectontwikkelaars (4) en de voorzitter van het Singelpark? Oscar Gennissen, voormalig waterschapbestuurder, op persoonlijke titel, onderschrijft het Waterschap model van harte. Hij vindt de zetelverdeling passend. Gennissen: “De geborgde zetels worden bezet door mensen gekozen door respectievelijk de kamers van koophandel, de landbouw-organisaties (LTO) en natuurorganisaties. Deze leden van de Algemene Vergadering werden door verstandige commissies op basis van hun kennis en kunde hiervoor geselecteerd. De democratische grondslag hiervoor is terug te voeren op het al eeuwen bestaande beginsel: wie betaalt, (mede)bepaalt”. Volgens hem is ‘t hebben van belangen een valide en ordenend principe voor de samenstelling van functionele waterschapsbesturen. “Het borgen van zetels past bij de belangendemocratie die een waterschap nu eenmaal is”. Maar bevoorrecht het niet het CDA met veel boeren in hun gelederen en de VVD met veel ondernemers onder hen? Gennissen vindt van niet: “Waterschapsbestuursleden laten zich leiden door belangen af te wegen en die belangen zijn apolitiek”.
Stad en land
Er bestaat bij het waterschap wel één duidelijke tegensteling, die van ‘stad en land’, dat verdeelt het waterschapsbestuur. De scheidslijn loopt tussen CDA en VVD enerzijds en de PvdA en ‘Water Natuurlijk’ anderzijds. Deze laatste partij vindt haar sympathisanten in kringen van D66 en GroenLinks. In ‘Rijnland’ gaat 200 miljoen gemeenschapsgeld om, het drievoudige is geleend voor investeringen. Het CDA en VVD zitten op de (k)rentmeesterschap-tour en grondwater beheersing. Bij PvdA en ‘Water Natuurlijk’ speelt milieu een grotere rol. “Natuurlijk zijn wij ook voor het milieu”, zeggen boeren, “maar jullie willen toch ook niet dat onze koeien hun pootjes breken in de modder en die beesten houden evenmin van plastic”. “Waar gaat dit over?” Een ingenieursbureau met een gebruikerspanel kan dit toch ook. En de voorzitter van de Raad van Bestuur mag zich gerust dijkgraaf noemen. Lonkt het pluche voor elders af geserveerde bestuurders? De vier jaarlijkse verkiezingen moeten maar gauw weer voorbij zijn. Gelukkig dat deze samenvalt met de PS. De verkiezing alleen voor het waterschap in 2011 had een opkomst percentage van 28%. Toen de ‘Stichting 55 plus in Leiden’ aan het waterschap haar medewerking vroeg voor het organiseren een verkiezingsbijeenkomst, een zaal en geluidsinstallatie voor debat over politiek verschillen, kregen zij nul op hun rekest. Het waterschap gebouw is neutraal, wij faciliteren geen politiek debatten, was de afwijzingsgrond.
