Ruim 1.100 Leidenaren zitten langer dan twee jaar in de bijstand en komen daar zonder extra hulp nooit uit. Een bijstander zijn, wordt je echt niet blij van en het kost de gemeenschap geld. De raadsleden Lodi van Brussel (D66) en Pieter Krol (ChristenUnie) maakten een plan voor een kleinschalige proef om deze langdurig bijstandsgerechtigden, naar betaald – of vrijwilligerswerk te geleiden. Maar werklozen via werk beter integreren in de samenleving, is geen eenvoudige opgave.
Begin 2019 zaten er ongeveer 3.300 Leidenaren in de bijstand, waarvan 1.100 langer dan twee jaar zonder uitzicht op werk. De uitstroom van deze categorie, vanwege de weerbarstigheid het granieten bestand genoemd, is gering ondanks de stimulans van een aantrekkende economie. Er zijn mensen die vinden dat in sommige gevallen berust moet worden, gewoon aanvaarden dat er in onze samenleving lieden zijn die absoluut niet te porren zijn tot werk of enige andere sociale activiteit. En dat een stimuleringsmaatregelen onevenredig veel energie en geld kosten. Het is een slecht voorbeeld voor anderen, wordt tegen geworpen en een arbeidsloos inkomen in Nederland bestaat niet.
“Ik zie het zo, zegt Van Brussel: Er zijn teveel Leidenaren in de bijstand die tegen hun wil inactief zijn in onze stad. Door leren en werken hand in hand te laten gaan, voorkomen we dat zij langs de kant blijven staan. Wij moeten er voor zorgen dat zij weer zelfstandig deel uit gaan maken van onze stad.”
Kleinschalig, dichtbij en beschut
Van Brussel en Krol keken naar andere gemeenten en de successen van wijkleerbedrijven elders in het land. Kleinschalig, dichtbij en beschut. De successen die met wijkleerbedrijven geboekt worden op scholen, gemeenten en (thuis)zorgorganisaties. De deelnemers krijgen een opleiding en werkervaring door te werken met kwetsbare wijkbewoners, ouderen, zieken en jonge gezinnen. Kleine klusjes doen in en om het huis, boodschappen, een kopje koffie drinken en begeleiden naar activiteiten in de wijk.
Volgens Van Brussel en Krol geeft het Leidse wijkleerbedrijf mensen de kans praktijk diploma’s te halen waarmee ze op de arbeidsmarkt kansrijkere positie krijgen. De gemeente bekijkt wat het beste past bij leden van deze doelgroep. Denk aan trajecten die opleiding bieden in de groenvoorziening, de zorg of de beveiliging.
De proef met een wijkleerbedrijf wordt uitgevoerd in twee wijken waarvan minimaal een in het Bos- en Gasthuisdistrict of in Leiden-Noord. Per jaar krijgen 25 Leidenaren die langer dan twee jaar in de bijstand zitten de kans om deel te nemen. Het re-integratiebedrijf Leiden, DZB, neemt de organisatie op zich en werkt samen met Leidse ondernemers, onderwijsinstellingen en de maatschappelijke partners in de wijk. De proef duurt twee jaar waarna bekeken wordt of deze pilot een succes was om eventueel voortgezet te worden.
