Maandag zou Mary Servaes-Beij 100 jaar geworden zijn. In het Pop-up museum de ‘Old School’ is tot 1 september een tentoonstelling over de ‘Koningin van het Levenslied’ te zien. Maria Bey werd als achtste kind geboren in een gezin van 10 in de Weverstraat (nu Lakenplein). Ze groeide op in armoede en onder zorgwekkende omstandigheden. Dat inspireerde haar tot talloze smartlappen. Waarom werd toch het vrolijke ‘Mexico’ haar beroemdste lied? Mary Servaes bij Sonja Barend in 1987: “De mensen vonden mijn lange uithalen zo prachtig’.
‘Waaraan denkt u dat u uw succes te danken heeft’, vroeg Sonja Barend in het interview. “Ik roep moeder gevoelens op”, antwoordde zij. “En iedereen heeft een zwak voor z’n moeder”. Uit haar repertoire, gedeeltelijk van haar impresario Johny Hoes, blijkt een sterke maatschappelijke betrokkenheid. Maar het is een misverstand te denken dat zij indertijd bij iedere Nederlander populair was. Het intellectuele volksdeel noemde haar liedjes tranentrekkende smartlappen, vol goedkoop sentiment. Camp zouden we nu zeggen.
Na de oorlog zong ze professioneel in cafés in Limburg en ontmoette ze Sjo met wie zij 42 jaar getrouwd was. Sjo zorgde voor alles, reed haar als chauffeur van hot naar her. “Ik voelde mij soms net als Prins Claus, zegt hij in het zelfde interview met Sonja Barend. Het echtpaar bleef kinderloos. Het overlijden van Sjo kwam ze nooit te boven.
Maatschappelijk engagement
Hoe Servaes aan die typische naam: ‘Zangeres zonder naam’ kwam? Johnny Hoes luisterde een bandje van haar af, visualiseerde een jong meisje. Toen hij echter oog in oog kwam met de volwassen, stevige zangeres , onderdrukte hij z’n teleurstelling met de naamgeving ‘Zangeres zonder naam’. Zij breekt later met Hoes, onenigheid over de verdeling van geld dat bleef binnenstromen.
Servaes was razend populair en bepaald publiek adoreerde haar. Een ander volksdeel, het intellectuele publiek, vond haar kitscherig en sentimenteel en beschimpte haar. Haar maatschappelijke betrokkenheid was echter onomstreden, zij nam het op voor homoseksuelen en lesbiennes ‘Luister Anita (Anita Bryant een Amerikaanse homo hater); tegen discriminatie:‘’ Het was maar een Neger’; voor prostituees ‘Keetje Tippel’, Maar platen als ‘Bloemen voor moeder en ‘Kinderogen’ bleven het beste steken in het collectief geheugen.
‘Op wie stem je nou met al dat sociaal gevoel van je’, vroeg VARA-Sonja vrijmoedig. Bey maakte haar politiek keus echter niet bekend omdat haar populariteit wel eens kon schaden, zei ze, zakelijk dus niet slim. Servaes nam begin ‘90 er jaren podium afscheid. Haar neef Willem Bey (1956) die in Leiden woont, vertelde maandag dat hij ooit met haar afsprak al haar spullen te krijgen om er een museum mee in te richten. “Maar dát was notarieel niet vastgelegd”, zegt hij, wél dat haar gehele vermogen naar goede doelen ging. Mary Servaes vereenzaamde en in haar laatste levensjaren, werd verdrietig en depressief. “Ik voel mij nu net als die mensen die mij vroeger brieven schreven en troost zochten”, vertelde zij in later interview. Mary Servaes-Beij overleed in 1998 in Hom (L)
