De jeugdhulp moet over voldoende financiële middelen beschikken om goede zorg voor onze Leidse kinderen te garanderen. Op de gemeentebegroting staat hiervoor € 30 miljoen maar als het zo doorgaat, is dat elk jaar € 1,8 miljoen te weinig. Onzekerheid bij de opvoeding, ongerustheid over het gedrag van ‘t kind, er is een run op jeugdhulp. Gemeenteraadslid Alyssa Voorwald (VVD) wil het naadje van de kous weten. Is te weinig geld gereserveerd voor goede zorg óf wordt (te) lichtvaardig doorverwezen?
In 2015 werd de zorg voor jongeren met opgroei- en ouderen met opvoedproblemen gedecentraliseerd naar de gemeenten. Tegelijker tijd bezuinigde het rijk hierop met 15%. Dat nu de gemeente eerder problemen gesignaleerde, met als gevolg dat met lichtere (goedkopere) zorg volstaan kon worden, het bleek ijdele hoop. De hulpvraag steeg, landelijk met maar liefst 12%. “En uitgerekend in Leiden nog meer dan in andere gemeenten”, krijgt Voorwald van B.&W. te horen. “In onze stad groeide de zorgvraag voor instanties als het Centrum voor Jeugd en Gezin, GGZ en jeugdpsychologen etc. in 2017 naar 13,8%, landelijk is dit percentage 10,6%. Het Leids stadsbestuur is niet de enige die van de tekorten zorgrimpels krijgt, driekwart van de Nederlandse gemeenten heeft geld te weinig voor de jeugdhulp. De belangenvereniging van de Nederlandse gemeenten (VNG) vindt dat het rijk flink in de buidel moet tasten.
Zorg eisende ouders
Een duidelijke verklaring van de hulpvraag stijging, krijgt Voorwald niet van de gemeente. Als je naar de bevolkingsopbouw van Leiden kijkt, zou je eerder een hulpvraag daling verwachten. De jeugdhulpaanbieders zelf voeren als verklaringen aan dat zij veel onnodige verwijzingen krijgen en preventieve mogelijkheden onvoldoende benut worden. Zou het komen door de goed gebekte, hoogopgeleide Leidenaren die met verbaal geweld bij de huisarts, maximaal 6 minuten spreekuurtijd, naar een verwijsbriefje hengelen en zo de zorgvraag opdrijven? Voorwald blijft hierop het antwoord liever schuldig.
Het zijn voornamelijk huisartsen in Leiden die doorverwijzen. Elders in Nederland, worden de Jeugd en Gezin Teams (J>) meer ingeschakeld. Daarom gaat de conclusie van verschillende landelijke onderzoeken dat de Sociale Wijk Teams (SWT) of J>) de zorgvraag opdrijven in Leiden niet op, zegt Voorwald. De jeugdzorginstellingen zelf, die van de aanvragen overlopen, wordt verweten dat zij door ‘upcoding’, administratief zwaardere zorg leveren dan strikt noodzakelijk, de prijs opdrijven.
De VVD en CDA Leiden willen nu dat Praktijk ondersteuner huisartsen (Poh), een hbo functionaris met kennis van de jeugdzorg, bij huisartsen praktijk gaan assisteren. Om zodoende de hulpvraag beter te begrijpen en te voorkomen dat naar te zware hulp wordt doorverwezen, aldus Voorwald.
De vraag dringt zich langzamerhand wel op of het nu gaat om adequate zorg óf een sluitende gemeente boekhouding. Het stadsbestuur is in een spagaat. Zij kan de vraag, zorgverwijzingen van de huisarts, niet beheersen en krijgt voor het betalen van de rekening een beperkt (rijks)budget. Na de zomer wordt het duidelijk met hoeveel geld het rijk de gemeente tegemoet komt in haar stijgende jeugdzorg kosten. Maar enkel tonnen kunnen het gat in de Leidse begroting niet dichten.
