STEEG kroniek van een zere plek” verhaalt over de geschiedenis van de bewoners van de Kloksteeg in de periode tussen de twee Wereldoorlogen. Arnold Schalks (1956) woonde vlakbij in zijn jeugd: (bijna) op het hoekje van het Pieterskerkplein en de Kloksteeg. Hij speelde op het plein met z’n broertje en zusje, kende de winkeliers en hun gezinnen. Hier deed hij zijn jongste indrukken en levenservaring op, die hem voor zijn leven ‘streetwise’ maakte en vormden.
Schalks assembleerde vijf mannelijke personages en bracht in hen een veelvoud van ervaringen van Leidenaren uit die tijd samen. Zij werden zijn samengestelde boekfiguren. De auteur deed drie jaar onderzoek naar de honderden Kloksteeg bewonersbewoners in de jaren 1880 tot 1960. Hij speurde in de archieven van ons onvolprezen instituut Erfgoed Leiden. Het kostte hem nog eens twee jaar het boek te schrijven. Het zijn korte hoofdstukjes van enkele bladzijden over de hoofdfiguren. Zij worden steeds in stukje van hun levensloop gevolgd.
Micha Kan, de hoogbegaafde joodse bakkerszoon, die weigert bakker te worden en zijn familieverplichtingen verwaarloost om zijn ambitie als jurist waar te maken. Joop Koudstael, de kale kapper, die meent de haaruitval van zijn vrouw te kunnen stoppen met een extract van de door hem afgeknipte lokken, wordt verteerd door schuldgevoel over haar vroegtijdige dood. Franz Joseph Kasseler, de door zijn vader gedrilde politieagent, ontdekt zijn onderdrukte gevoelsleven en dreigt daarmee zijn zelfrespect te verliezen. Onno Brooshooft, de medicijnen studerende artsenzoon, die besluit liever patiënt te zijn dan geneesheer te worden. En ten slotte Roel van der Beijl, de halfblinde wereld wereldverbeteraar en hemelbestormer, die ongewild in een lokaal drama terecht komt. Aanvankelijk raakten hun levens elkaar nauwelijks , maar in de jaren tussen de twee Wereldoorlogen belandt ieder van hen in een crisis en kruisen zij onontkoombaar elkaars pad.
Schalks overstijgt in STEEG een simpele lokale geschiedschrijving. In het levensverhaal van vijf gewone Leidenaren weeft hij een verband tussen plaatselijke en (inter)nationale gebeurtenissen. Verrassend en vindingrijk. Met humor geschreven met nieuwe woorden waarvan de betekenis meteen duidelijk is en misschien wel een plaatsje in de Van Dalen verdienen. Geen vermakelijk boek, een ernstig verhaal dat tot nadenken nodigt hoe het onze stadgenoten in de Kloksteeg verging.
Waarom schreef je dit boek Arnold? “Ik wilde wat terug doen aan Leiden uit erkentelijkheid voor de onbekommerde – en leerzame jeugd die ik genoot”. Arnold Schalks (1956) studeerde van 1979 tot ’83 aan de Academie voor Beeldende Kunst in Rotterdam, waar hij sinds 1981 woont. Hij is zelfstandig cultureel ondernemer in de marges van het kunstbedrijf. STEEG, uitgeverij Primavera Pers 208 blz. ISBN 978-90-5997-291-9 prijs € 19,50