Dit jaar geen Leidse veteranendag in de Hooglandse Kerk door de coronacrisis. En nog wel uitgerekend in het jaar van de 75 ste verjaardag van onze Bevrijding. De 166 Leidse veteranen werden niet vergeten door de gemeente. In het totaal werd op elk adres door 26 chauffeurs (lijkt wel een militaire operatie) 323 rijsttafels thuis bezorgd. Maar wat heeft veteranendag met Indisch eten te maken?
Een van hen is marine vrouw Anne-Susan Sas. In 2016 na 7 jaar varend voor de marine op patrouilleschepen die gevaarlijke zeeroute bewaakten, kreeg zij een baan aan de wal. De laatste jaren bezoekt zij de veteranendagen. “Ik vind het belangrijk om daar met anderen te praten”, zegt zij. “Hun herinneringen te delen, foto’s te bekijken en elkaars verhalen en avonturen te herleven”. ”En nu de veteranendag in verband met de corona niet door gaat, vond ik het een leuke geste van de gemeente, de traditionele rijsttafel thuis te bezorgen. Voor mij als veteraan betekent dit gebaar: Wij zijn niet vergeten wat jullie voor vrede en veiligheid in de wereld gedaan hebben, en dat voelt best speciaal”
Meestal denk je bij veteranen heren op leeftijd en nu deze jonge vrouw op de foto? Anne-Susan legt nog even, om elk misverstand te voorkomen, haar marine baret naast zich op tafel. ‘Veteranen zijn oud-strijders die onder oorlogsomstandigheden dan wel deelnamen aan missies ter handhaving of bevordering van de internationale rechtsorde’, luidt de definitie. De vertegenwoordigers van Leidse militairen die in de meidagen van 1940 tegen de Duitsers vochten, is minimaal. Leidenaar Paul Moerman (103) is nog als een van de weinigen in leven. Veteranen van de Koreaanse oorlog 1950 tot 1953, er gingen maar een paar duizend soldaten heen, strijdend in een Amerikaans detachement, zijn er ook niet veel meer.
Politionele acties
Het grootste deel van de huidige veteranen nam deel aan de zogenaamde politionele acties, vocht aan Nederlandse kant in de vrijheidsstrijd tegen de Indonesiërs in de periode 1949 tot 1953. Er waren 220.000 militairen bij betrokken. En omdat hun categorie altijd het leeuwendeel uitmaakt van de veteranen dag bezoekers, wordt traditioneel rijsttafel gegeten. Op die dag is er muziek, oude kameraadschap banden worden aangehaald en burgemeester Lenferink zegt een woordje. Traditioneel zijn z’n slotwoorden. Want steevast eindigt hij met de woorden: “Ik houd op, jullie komen ook niet voor mij, maar voor elkaar én de blauwe hap. Dáár komt het idee vandaan om vrijdag jl. 323 rijsttafel te bezorgen.
