De autoluwe -, autovrije – en voetgangers zone in de binnenstad staat op de gemeenteraad agenda. Leiden is met deze leefbaarheid maatregelen echt niet voorlijk vergeleken met andere Nederlandse gemeenten. Haar richting hekkensluiter positie heeft wellicht er iets mee te maken dat andere politieke partijen GroenLinks bij vorige college vormingen links lieten liggen. Hoe ziet een blikloze Leidse binnenstad eruit. En als je auto’s weghaalt, hoe wordt de vrijgekomen ruimte opgevuld, wie zijn de winnaars en verliezers?
door Hans Schuurman
Uit onderzoek blijkt dat een autovrije -of autoluwe binnenstad voor meer publiek zorgt, bezoekers die wat te besteden hebben. De Leidse winkeliers zijn gematigd positief, volgens hun voorman centrummanager Holla. Uit het zelfde onderzoek onder inwoners van 20 grote steden bleek dat maar liefst drie kwart voorstander van een autoluw of autovrije binnenstad is. In te top 10 van steden met de grootste, meest voetgangersvriendelijke steden komt Leiden niet voor. Nummer 1 is Alkmaar met 11,7% voetgangersruimte in de binnenstad en Delft met 8 ½ procent.
Z’n handen jeuken van wethouder Ashley North (GroenLinks) maar behoedzaam probeert hij weerstand te slechten met draagvlak zoeken en ingrepen proefperiodes te noemen. Het ijzer smeden als het heet is, denkt hij, milieu en leefbaarheid prioriteit gevend om de corona gedachte te verdringen. Tussen 2021 en 2025 wil het gemeentebestuur auto op verschillende plekken uit het centrum weren. De bussen moeten weg uit Stationsweg en Steenstraat en auto’s te verdwijnen van de Turfmarkt en de Morsweg. Met een proef de Rijnzichtbrug alleen voor fietsers openstellen om te leren van gewijzigde verkeersstromen. Verkeer reageert als een waterbed, minder verkeer door de Morsweg, betekent meer verkeer richting Leiden Zuid en Voorschoten op de Lelylaan en Churchilllaan. Had de brug daar laatst niet zoveel prblemen?
Op de Apothekersdijk en de Boommarkt moeten geparkeerde auto’s verdwijnen en langs de Rijn een voetgangerspromenade. Ook Steenschuur en op termijn het Rapenburg worden autovrij. Omdat bij dit College van B.&W. de fiets op nr. 1 zet, een plaats die bij gelegenheid broederlijk gedeeld wordt de voetganger, wordt de situatie aangepakt op kruispunten waar je alleen met doodsverachting overheen fietst: Kort Rapenburg/ Noordeinde en Blauwpoortsbrug /Turfmarkt/Prinsessekade . Als alle Leidenaren met de fiets gaan komen, moet de gemeente wel beter zorgen voor fiets parkeerplekken. North belooft voorzieningen bij de Beestenmarkt, Breestraat, Haarlemmerstraat en Garenmarkt. Op de Lange Marte plaatst de gemeente sinds enige weken op zaterdag mobile fietsparkeerplekken. Di staan nu op de aangeharkte middenberm en halveert de fietsweg.
Ruimte kapers
De voordelen van autoluwe binnenstad zijn onomstreden. Beter toegankelijker, luchtkwaliteit verbetert, veiliger en gewoon, minder stress. Minder autoverkeer is goed voor kwetsbare verkeersdeelnemers. Maar een autoluwe stad heeft ook nadelen. Bijvoorbeeld voor mensen slecht ter been zijn om zonder auto op hun bestemming te komen. B&W wil het aantal parkeerplaatsen op straat verminderen, dat helpt daar niet bij. De mogelijkheid om gehandicaptenparkeerplaatsen op kenteken aan te leggen binnen autoluwe gebieden wel. In andere steden die Leiden in haar autoluwe -, autovrij – en voetgangerszone voorgingen, lagen er ‘ruimte kapers’ op loer. Terrassen, bijvoorbeeld aan de zonnige waterkant van Apothekersdijk. Eén auto parkeerplaats weg, fietsenstalling in de plaats, waar is het beloofde groen? Voetgangers verbinding stegen toch in gebruik als fietsstraat? In winkelgebied Noordeinde in Den Haag plaatsten ondernemers borden om fietsers te dwingen af te stappen. En dan een grootste ergernis op voetgangerszones: de fiets die aan de hand wordt meegevoerd, slalommend door de drukte. In Alkmaar worden die verkeer schavuiten door regelaar de weg versperd, dáár is de stalling!
