In Leiden zijn de beperkende regels voor zonnepanelen op dak enigszins versoepeld. Desondanks bestaan voor deze energie opwekkers bij uitstek in grote delen van de stad nog restricties. Is een zonnepaneeldakpan misschien een goed alternatief voor energieopwekking van daken van historisch stadsgezicht gebouwen?
door Hans Schuurman
Grote delen van de (binnen) stad en de bebouwde schil erom heen zijn wijken met een beschermd stadsgezicht. Daken waar de aanblik van cultuur historische waarde prevaleert boven duurzame energieopwekking. Vorig jaar verruimde de gemeente de bepalingen waardoor op ongeveer 2.275 daken nu ook een zonnepaneel gelegd mag worden. Zulke verruimende maatregelen werden in vele Nederlandse steden en dorpen afgekondigd teneinde energieopwekking meer kansen te bieden. Het gaat overigens razend goed met zonnepanelen leggen. In Nederland heeft meer dan 1 miljoen huizen, oftewel één op de acht, zonnepanelen op hun dak liggen. Op Duitsland na is er geen ander land met zoveel panelen per inwoner.
duur en kwetsbaar
“Helaas”, zegt Floris Wouterlood, gepensioneerd natuurkundige uit de BurgProfwijk, zonnedakpannen zijn duur en kwetsbaar. Als een van de eersten in Leiden legde hij zonnepanelen op zijn dak. “In een tijd dat er nog geen beperkende regels bestonden”, want zijn panelen zijn te zien vanaf de straat, iets waarvoor nu een verbod op rust.
Zonnedakpanelen zijn gewone dakpannen met een laagje materiaal erop dat zonne-energie omzet in elektriciteit. Van elke pan, of groep pannen komt een kabeltje door het dak waarmee de zonnestroom naar het huishouden gaat. Op een vierkante meter dak telt dat algauw op naar 16 zonnecellen. Voor een doorsnee dak van 50 m2 zijn er dus 800 elektronische plekken waar iets mis kan gaan in de aansluiting. De aanleg van een dak met zonnedakpannen is bovendien bewerkelijk er moeten gaten geboord worden en vele kabels gelegd. Voor een gewoon zonnepaneel is één kabel genoeg, voor zonnedakpanne echter praten we over honderden.
“De prijs van een zonnepannendak is helaas minder aantrekkelijk”, vervolgt Wouterlood. “Het verwijderen van de oude dakpannen, leggen van de nieuwe zonnedakpannen, reken maar op een bedrag van twee keer de prijs hebben per vierkante meter van ‘gewone’ zonnepanelen. En daar bovenop komen nog eens de elektrische installatiekosten die hoger zijn. Een vergunning voor deze nieuwe techniek is ook vereist. Maar dan gutst de zonnestroom wel van het dak. Zonne-dakpannen zonder subsidie zijn eigenlijk alleen interessant bij nieuwbouw en grootscheepse dakrenovatie. Zullen we wethouder Spijker overhalen subsidie te geven!”
Fleur Spijker is enthousiast over zonnedakpannen. Ze kunnen helpen Leiden mooi te houden én te verduurzamen. De ontwikkelingen van de zonnepanelen worden nauw in de gaten gehouden door Erfgoed Leiden en Omstreken en nieuwe ontwikkelingen om te zien of deze geschikt zijn voor monumenten en voor historische panden en in de beschermde stadsgezichten. Maar subsidie geven aan particulieren voor daken in gebieden van cultuur historisch erfgoed, daar is het stadsbestuur nog even niet aan toe, laat ze vriendelijk weten.