Als omstreeks 2030 via een pijpleiding industriële Rijnmond restwarmte wordt afgeleverd aan Leidse woningen is het milieu daarmee gediend. Maar hoe dienstbaar is de gemeente naar de consument, haar inwoner? Leidse huishoudens worden afnemer van deze ‘warmterotonde en kunnen niet meer shoppen en van warmteleverancier wisselen. Over invloed op de energieprijs, hult de gemeente zich voor als nog in nevelen. Heeft de gemeente wel voldoende oog voor bewoners belangen?
door Hans Schuurman
De gemeente is euforisch over de duurzaamheidsslag die zij maakt om Leidse woningen over enige jaren (deels) met restwarmte uit de Rotterdamse haven te verwarmen. Wethouder Spijker (D66) bezweert dat zij zich niet laat ringeloren door Rijk, Provincie en Gas Unie met knellende prijsafspraken. Samen met Katwijk, Leiderdorp, Oegstgeest, Voorschoten en Zoeterwoude legt zij 2 miljoen euro op tafel voor regionale samenwerking. Ongeveer de helft van die twee miljoen komt voor rekening van onze stad. Leiden, met de zes regiogemeenten, ziet het liefst een open net, aldus Spijker, waarvan verschillende aanbieders gebruik van kunnen maken.
Wordt in de duurzaamheidsplannen voldoende aandacht besteed aan de gevolgen voor inwoners? De insteek van de gemeente lijkt nu: We doen iets goed voor het milieu en dus is het ook hartstikke goed voor de Leidenaar. In een van onze buurgemeenten trok een gemeenteraadslid aan de bel. “Mogen wij even weten wat het voor onze inwoners betekent”, wilde het VVD raadslid uit Voorschoten weten.
De onafhankelijke vereniging ‘Eigen Huis’ meldt wel iets over de toekomst. De komende jaren worden honderd duizenden woningen op warmtenetten aangesloten. Het is de bedoeling dat in 2050 vrijwel geen woning in Nederland nog aardgas heeft. In het Klimaatakkoord staat om te beginnen dat in 2030 anderhalf miljoen woningen niet langer met aardgas worden verwarmd en Leiden popelt haar aandeel hierin te leveren. Bij één warmte leverancier bepaalt die de consumenten prijs. Het is dan afgelopen met de energieveilig waar met jaarlijks de beste deal sluiten. Volgens ‘Eigen Huis’ wordt de warmtenet energie prijs gekoppeld aan de uitfaserende aardgasprijs en die stijgt omdat het gas schaarser wordt.
Ik bedank
In principe kunnen alle woningen met stadsverwarming worden verwarmd. Als het water in de leidingen warm genoeg is, wordt zelfs de slecht geïsoleerde huis warm, maar energiezuinig is dat niet. Wat telt is het evenwicht tussen isolatie en het afgiftesysteem, bijvoorbeeld het aantal radiatoren. De gemeente heeft in de aanloopfase naar het warmtenet er (ook) alle belang bij dat Leidenaren hun huis goed isoleren. In Leiden zijn een dozijn wijkambassadeurs actief die gratis GaGoed-adviezen geven. De gemeente betaalt hen voor dit werk een bescheiden vergoeding. En móet je straks meedoen met het warmtenet als de warmtetransport buizen gelegd worden. Kun je in de deuropening gaan staan zeggen: “Sorry, ik doe even niet mee”. Volgens ‘Eigen Huis’ is er geen plicht warmte van het net af te nemen.