Natuurgids Dick de Vos, ook oud gemeenteraadslid, schreef een nieuw vogelboek: ‘Ode aan de nachtegaal’. Hij vindt het een bescheiden vogel met een onopvallend verenkleed. ‘Hij laat zich niet snel zien, maar des te meer horen. Maar die virtuoze zang is de eeuwen heen de inspiratiebron geweest van talloze dichters, musici en kunstenaars’, licht hij toe. De Vos, oorspronkelijk literatuurwetenschapper, duikt diep in de cultuurgeschiedenis en de symboliek van deze iconische vogel.
In het boek maken we kennis met de biologie van de nachtegaal en zijn naaste verwanten, de broedcyclus, zijn verspreiding en de finesses van zijn zang. Maar de nachtegaal wordt ook geportretteerd als liefdesvogel, christelijk icoon en als symbool van de lijdende dichter. Het boek zit vol weetjes en anekdotes. Zo lezen we over het verband tussen nachtegalenzang en klaagliederen van de oude Grieken, over kanaries die nachtegalen imiteren, troubadourspoëzie en de ondergang van de Katharen, en over de weergave van nachtegalenzang in de klassieke muziek. Ook komt de nachtegaal in de Perzische mystiek aan bod en kom je te weten hoe de nachtegaal in alle landen heet. Zelfs staat er een overzicht in van postzegels waarop de nachtegaal is afgebeeld in alle uit alle landen waar hij voorkomt. Na alle loftuitingen verrast het boek ons met een anti-nachtegaal lied uit de middeleeuwen, misschien in een balorige bui geschreven door een monnik. De nachtegaal zingt namelijk heel luid en heeft menigeen uit de slaap gehouden. Het boek besluit met een hoofdstuk over verschillende visies op de natuur, gekoppeld aan politieke partijen. Is de mens een heerser over de natuur, rentmeester, partner, of een onderdeel van de natuur? ‘Ode aan de nachtegaal’ is rijk geïllustreerd en prachtig vormgegeven door Leidenaar Sam Gobin, tevens bekend vogelaar. Geschreven in een vlotte stijl met aanstekelijk enthousiasme, 176 blz. en voor € 22,50 te koop in de boekhandel.
