Op de dag af 90 jaar geleden, 30 juni 1931, opende burgemeester Van der Sande Bakhuyzen het ‘Volkspark De Leidse Hout’. Arbeid bieden aan werklozen was in de crisisjaren de belangrijkste reden voor aanleg van stadsparken. Maar volgens onderzoekers was in Leiden welzijn en gezondheidsbevordering het leidend motief. Veel Leidenaren leefden in bedompte woningen, onder slechte hygiënische omstandigheden, weinig frisse lucht en de vrije natuur zou hen goed doen, educatie, verheffing van ’t volk, speelde ook een rol.
door Hans Schuurman
De ‘Vrienden van de Leidse Hout’ organiseerden woensdag corona proef de verjaardag in de buitenlucht rond de muziektent De Waterlelie in druilerige regen en opperbeste stemming met muziek, optredens en praatjes. De vereniging bood wethouder Fleur Spijker boekjes aan over dieren en bomen in de Leidse Hout. Spijkjer in haar dankwoordje vertelde dat als kind zittend achterop de fiets bij haar vader als geïmponeerd was door de grote bomen in de Leidse Hout. De stadssnorkelaar Aaf Verkade, waarvan gezegd wordt dat zij alle vissen in Leidse wateren persoonlijk kent, strooide gul haar kennis uit over het publiek.
De grond aankoop voor de Leidse Hout werd indertijd gefinancierd door een paar notabele Leidse fabrikanten en fondswerving. De plaatselijke steun voor het project moge blijken uit het feit dat de 3 October Vereeniging 1927 de Leidse Hout tot thema van de festiviteiten maakte. Een gangbare gedachte in die jaren was dat kennis en liefde voor de natuur bijdraagt aan de ontwikkeling van de arbeidende klasse, theedrinken en op zondag naar muziek luisteren gegoede burgers op een hoger geestelijk niveau brengt. Ontspannen in de vrije natuur, rust zoeken tussen ruisende bomen wandelen en pootje baaien in de vijver.
Aanslagen
De Leidse Hout van 1931 lag tussen Warmonderweg, Groene Maredijk en Houtlaan. In de loop van de jaren werden met wisselend succes op de parkomvang diverse aanslagen beraamd. De grootste aanslag, die doorging, was de verbreding van de Warmonderweg (1958) en de bouw en uitbreiding van basisschool Woutertje Pieters (1990 en 2004). In 1958 werd het Bospark toegevoegd, met het openluchttheater. Wegens geldgebrek werd pas in 1940 het sportpark aangelegd, met sintelbaan.
Willem Weiland, aan wiens boekje ‘Groen Erfgoed: Het Volkspark De Leidse Hout’ bovenstaande gegevens ontleend zijn, zegt over de toekomst: “De Leidse Hout volgt de ontwikkeling in de maatschappij en zal door meer vrije tijd in haar recreatieve functie groeien, de publieke aandacht voor kostbaar groen zal toenemen en als wateropvang en verkoelende plek in (hete) zomers nog meer gewaardeerd worden”. De gemeente onderhoudt het park, maar de tientallen vrijwilligers van ‘De vrienden van de Leidse Hout’ zijn daarvoor onmisbaar. De benaming ‘Volkspark’ indertijd een enigszins neerbuigende betekenis, is nu een geuzennaam. De Leidse Hout is van ons allemaal.
