Donderdag werd zonder publiek vanwege corona, door de Stichting Militair Indië Monument Leiden de 26 uit Leiden afkomstige gesneuvelde militairen herdacht. Zij keerden niet terug van de ‘politionele acties’ (1946 en 1949) in het voormalig Nederlands Oost Indië. Bij de herdenking bij Molen de Put in het Singelpark werd een bloemstuk gelegd door burgemeester Lenferink namens de gemeente en door Foort van Oosten en Elly Nix respectievelijk voorzitter en secretaris van de Stichting. Een blazer van K&G blies de ‘Last Post’.
‘Een afscheid zonder thuiskomst’, staat op de sokkel van het ‘Indië-monument’ waar de kransen en bloemen werden gelegd. De gedenksteen bij de Morspoort, waar ooit de Morspoort Kazerne stond, werd in 1999 opgericht. Behalve het opschrift op de gedenksteen staan drie mannenfiguren op de steen. De lege plaats in het rijtje beelden, symboliseert de gesneuvelde kameraad die nooit terugkwam.
Deze militaire acties tegen de Indonesisch onafhankelijkheid werden door de Nederlandse regering geen oorlog maar verhullend ‘politionele acties’ genoemd. Een term die de pijnlijke werkelijkheid van een bloedige koloniale oorlog probeer te maskeren. De legitimiteit van de oorlog houdt de ‘jongens’ van toen, die nu negentigers zijn, nog steeds bezig, dat merk je als je de Leidse veteranen dag in de Hooglandse Kerk bijwoont.
Aanvankelijk waren de troepen die naar ‘Ons Indië’ gestuurd werden avontuurzoekende vrijwilligers en beroepsmilitairen, later gewone dienstplichtigen die voor hun ‘nummer’ opkwamen. Er werd indertijd flinke morele druk op hen uitgeoefend mee te werken aan herovering van de Indië. “Indië verloren, rampspoed verloren”, zei men in Nederland omdat met het kolonie verlies van een grote inkomstenbron wegviel. Dienstweigeraars kregen gevangenisstraffen. Tijdens de bijna vier jaar durende militaire aanwezigheid van Nederland in Indonesië lieten circa 6.000 militairen het leven. In het totaal werden in die jaren 200.000 militairen ingezet.
Op laatste twee Leidse veteranendagen in de Hooglandse kerk gingen, vanwege corona, niet door. Het aandeel ‘Oud Indië gangers’ wordt steeds kleiner. En als je hen, die uit eigen ervaring over politionele acties hoort praten, is hun mening vrijwel unaniem: “Zonder af te doen van enig respect voor onze gesneuvelde strijdmakkers, die politionele acties waren een foute koloniale oorlog”.
