Het Doelencomplex, 58 sociale huurwoningen in de binnenstad, wordt niet gesloopt om plaats te maken voor nieuwbouw van de Humanities Campus van de Universiteit. Ongeveer 10 jaar lang negeerden twee achtereenvolgende colleges van B.&W. de bewoners, bevreesd dat de universiteit deze faculteit naar Den Haag zou verplaatsen. Waarom maakt de gemeente nu deze 180 graden draai? Wellicht bang voor de uitslag van een gerechtelijke onteigeningsprocedure? “Er is misschien minder campus ruimte nodig na het coronatijdperk”, aldus de universiteit.
door Hans Schuurman
De Doelencomplex huurders hebben zich vanaf de eerste signalen met ‘hand en tand’ verzet tegen de sloop van hun in goede staat verkerende woningen. Voor hen werden onpartijdige (!) deskundigen ingehuurd, bemiddelaars en coaches draafden op om de bewoners op andere gedachten te brengen. Alles tevergeefs. De hindernis, het voorgeschreven instemmingspercentage dat nodig voor ingrijpende beslissingen van 70%, werd bij lange niet gehaald. En ook het goud omrande sociaal plan met herhuisvesting trok geen bewoners over de streep. Maar dat de verhuurder, woningbouwcorporatie ‘De Sleutels‘, zich solidair verklaarde met het huurderprotest bracht B.&W. toch aan het twijfelen.
Onteigening was toen de enige weg waarmee het stadsbestuur haar zin kon door te drijven. Wetende dat de rechter een afweging maakt tussen het algemeen belang en het bewonersbelang, durfde het gemeentebestuur zo’n rechtszaak waarschijnlijk niet aan. Met een beloftevolle woningbouw op haar agenda en radeloos zoekende Leidenaren naar sociale woningen, zou het bulldozeren van 58 goede woningen bij de rechter slecht vallen, werd vermoedelijk gedacht.
Kleinere campus
In de rechtvaardiging van haar verrassende U-bocht beslissing voert de gemeente bij monde van de universiteit vertegenwoordiger als argument aan van de gewijzigde maatschappelijke omstandigheden: covid. Wordt de universiteit dan kleiner met thuis studenten, net zoiets als minder kantoren door thuiswerken? “Dat wordt onderzocht”, antwoordt de universiteit wetenschapper, die geen kwaad ziet in beslissingen te nemen vóór een onderzoek. Aanwijzingen voor de toekomstige universiteit accommodaties zijn dat grotere collegezalen worden verdrongen door online en de zelfde college oppervlakte nodig is voor meer maar kleinere zalen.
In de talrijke gesprekken en (politieke) debatten zweefde altijd de dreiging boven tafel dat de universiteit als ze geen toestemming zou krijgen voor haar nieuwbouw gebied zónder het Doelen complex gebied, de faculteit wel eens naar Den Haag zou kunnen verplaatsen. Dat zou een ernstige (hoogwaardige) werkgelegenheid verlies betekenen plus een gevoelige prestige tik voor de gemeente. Openlijk is zo’n dreiging nooit geuit maar het speelde een grote rol bij de volgzaamheid van de steeds in meerderheden wissende gemeenteraden afgelopen jaren. Alle partijen die op enig moment het stadsbestuur ‘droegen’ waren vóór, de andere raadsfracties, zonder connectie met B.& W. of zonder veel politieke betekenis, waren tegen.
De gemeenteraadsverkiezingen op 16 maart 2022 ingaan met de onontwarbare knoop van het hockeyveld in het Roomburgerpark én het afbreken van 58 goede sociale woningen, is geen aanlokkelijke verkiezing perspectief. De gemeente kondigt haar besluit luchtig aan met ‘vernieuwing en modernisering’ van de Humanities Campus.
