In een park in de Colombiaanse hoofdstad Bogota vertelt een Amsterdamse vrouw dat zij hier een maand vakantie houdt. Zij leeft van een bijstandsuitkering, vloog voor een prikkie naar Colombia en noemt zich een ‘coachsurfer, weet ik in 5 minuten. Vorig jaar had zij een Colombiaanse vrouw een maand te logeren, dit is haar retour bezoek. Couchsurfer, letterlijk op de bankslaper, was het ideële begin van AirBnb, dat verwerd tot een verdienmodel waar gemeenten nu wanhopig regelingen voor treffen opdat het niet (verder) ontspoort.
door Hans Schuurman
In Amsterdam groeide door AirBnb de overlast van de rolkoffer toeristen, nachtelijke party’s zorgden voor veel overlast en vastgoed handelaren die woningen onttrokken aan de markt voor de lucratieve verhuur. In Leiden in 2019, dus voor corona, werd via Airbnb 42.000 toeristische overnachtingen geboekt die werden aangeboden door 250 huiseigenaren. Volgens de AirBnb organisatie zelf beoordeelden deze gasten hun verblijf in onze stad met 4.8 van de vijf sterren. Het college van B.&W. Leiden stelde vorige week haar toeristisch huurbeleid vast. “Toeristische verhuur van woonruimte stimuleert de gastvrijheid en de bezoekerseconomie in Leiden, Leidenaren moeten hun woning kunnen verhuren als ze zelf op vakantie zijn”. Het stadsbestuur stelde regels op om het proces te beheersen.
Na corona is AirBnb helemaal terug van weggeweest. Op de sites van AirBnb en Booking.com worden honderden Leidse verblijven aangeboden met prijzen variërend tussen 100 en 200 euro per nacht (incl. schoonmaak- en service kosten) voor twee of meer personen. Eigenaren van AirBnb verhuur dienen hun woning te registreren bij het landelijke registratiepunt, moeten toeristenbelasting afgedragen en mogen hun woning maximaal 30 nachten per jaar verhuren. Op internet is te zien dat in het laatste kwartaal van 2021 je al bijna niet meer terecht kunt in Leiden. Een grachtenpand in het centrum is komende maanden op 42 dagen volgeboekt en het gezellige huisje, echt helemaal voor je zelf, in de binnenstad is het laatste kwartaal 45 dagen vol. De boetes voor overtreding van het nachtencriterium zijn niet mals in de gemeentelijke verordening ‘Toeristische verhuur’ te lezen. De boetes lopen op bij eerste overtreding tot € 5.000,- dit kan oplopen tot € 15.000 bij herhaalde overtreding.
Pakkans
Naar aanleiding van kritische vragen, bezweert het stadsbestuur er nauwlettend op toe te zien dat AirBnb geen effect heeft op de woningmarkt schaarste, dus vastgoed eigenaren geen woningen mogen opkopen voor toeristische verhuur. Bij de presentatie van haar besluit was B.&W. minder duidelijk over de pakkans bij overtredingen. Wordt het nog een taak voor de Buitengewoon Opsporingsambtenaar (BOA) die de verhuurpanden moet langsfietsen en aanbellen? In Amsterdam werden AirBnb gasten op het hart gedrukt nooit open te doen als er gebeld werd. Daarop besloot Amsterdam vooral digitaal overtredingen op te sporen. Op het internet staan Leidse AirBnb huizen waarvan de eigenaar blijkbaar veel vakantiedagen heeft, de adressen zijn weken achtereen vol geboekt. Omwille van het beschikbare controle apparaat, gaat de gemeente alleen controleren bij overlastklachten van de omgeving.
