Begin van nieuwe bedrijfstak manifesteerde zich op de Beestenmarkt vorige week. Vervoerders schone transportmiddelen hun producten vanaf de stadsrand binnen loodsen en het boodschappentransport binnen de stad gaan verzorgen. Vanaf 2025 mogen nog alleen emissievrije middelen gebruikt worden. Geen CO2 uitstoot meer. Vervoer veroorzaakt één derde van de CO2-uitstoot. Hoe wordt de Zero Emissie Stadsdistributie (ZES) in Leiden bereikt?
door Hans Schuurman
Winkels, horeca en andere ondernemingen moeten vanaf 2025 met elektrisch vervoer van hybride vrachtauto’s, bakfietsen of per boot bevoorraad worden. Een camera aan de stadsgrens beslist op kenteken welke vracht- en bestelauto’s zij doorlaat tot de binnenstad en het Stationspleingebied (voorzijde). De gemeente belooft de benodigde laadinfrastructuur en laad- en losplaatsen in te richten. ZES moet leiden tot minder vervoersbewegingen, schonere lucht en komt ook de verkeersveiligheid ten goede. Leiden heeft zich hiertoe met 40 andere gemeenten tot emissieloos verplicht.
Voor ondernemers stelt de gemeente, met geld van het rijk, subsidies beschikbaar en treft regelingen. Een duurzaamheidsfonds van € 5 miljoen is bestemd voor haar activiteiten en de aanschaf of lease van een schone bestelbus of vrachtwagen tot een maximaal van € 5.000.
In Leiden zijn verschillende partijen actief met elektrische vrachtauto’s, op de (bak)fiets bestellen van pakjes, goederen en afval de stad in en uit brengen. De ondernemer van varend vervoer, CityBarge, is nu alleen nog actief in Utrecht. Logi connekt is een stadsdistributiepunt voor op- en overslag. Goederen worden via de A4 in Zoeterwoude aangeleverd met grote vrachtwagens, opgeslagen, gebundeld per afleveradres en met schoon met (kleinschalig) vervoer naar hun bestemming gebracht. De gemeente, LUMC en een groot bouwbedrijf zijn mijn klanten vertelde de ondernemer. Vanaf haar locatie aan de Rooseveltstraat transporteert Lessgo emissieloos. Zij werken ook met een systeem voor bundeling goederenvervoer en gebruiken voor verder transport uitsluitend ‘groen’ vervoer zoals de bakfiets, elektrische bus. De fietskoeriers ‘MOSS’, zij noemt zich: ‘Last Mile Heroes’, bakfietst post en pakketten de stad rond en heeft 8 apotheken tot klant. De HerenDoeza is ook een fietsbezorgdienst die de telefonische en online bestellingen van de detailhandel in deze winkelstraten thuisbezorgt. Vandaag besteld, die zelfde avond afgeleverd. De samenwerking van de buurtwinkels is een lichtend voorbeeld. ’Inzamelhelden’ is het initiatief van Stichting Duurzame Horeca Leiden en omstreken. Zij halen met de bakfiets voedselresten op bij de binnenstad horeca. Hun eerdere plannen waarmee ze in de publiciteit traden, varend de reststromen te verwerken is (nog) niet geëffectueerd. Voordelen van deze werkwijze zijn er volgens hen te over, betere afvalscheiding, geen afvalopslag op straat, alles wordt op afroep opgehaald.
Gevraagd naar de zakelijke kant van hun bedrijfsvoering melden de nieuwe ondernemers voor schoon transport de zelfde tarieven te hanteren als huidige marktpartijen. Maar een aantal vragen blijven wel onbeantwoord. Als Arriva met elektrische bussen kan rijden, kan Albert Heijn ook met het juiste vervoer de stad in rijden. Maar opslag, overpakken van goederen en in kleine hoeveelheden door transporteren naar de klanten is prijsverhogend. Over schoon transport binnen de gehele stad, klanten bedienen in de Stevenshof en de Merenwijk is ondoelmatig en het aantal verkeersbewegingen neemt toe. Op beantwoording van dat soort vragen was nog geen antwoord op de Beestenmarkt.