De holocaust waarbij 6 miljoen joden door de Duitse Nazi’s tijdens de oorlog in vernietigingskampen werden vermoord. Hoe maak je die geschiedenis bevattelijk voor schoolkinderen? Met het lesprogramma: ‘Kinderen als jij’ , dat aansluit bij hún belevingswereld. Joris en Sophia Taselaar boden vorige week het eerste exemplaar ervan aan burgemeester Henri Lenferink aan.
door Hans Schuurman
Met deze in ontvangst name onderstreepte de burgemeester het belang dat in het basis – en voortgezet onderwijs nog steeds aandacht wordt besteed aan Jodenvervolging en discriminatie van minderheden. De plaats van handeling, het voormalige Joodse weeshuis aan de Rodenburgerstraat. Dit weeshuis werd op woensdag 17 maart 1943 ontruimd en de 50 jonge bewoners die óf door hun in Duitsland wonende ouders vooruitgestuurd waren naar het ‘veilige’ Nederland of wezen van Joodse ouders, werden onder politiebegeleiding op transport gezet naar het kamp Westerbork en later in het vernietigingskamp Sobibor vermoord. Slecht enkele van de kinderen keerden na de oorlog terug. Ook de jeugdige aanbieders van het lesprogramma waren niet toevallig gekozen. Hun grootvader René Taselaar zag met eigen ogen de weeshuiskinderen waar hij dagelijks mee op straat speelde, afgevoerd worden. Grootvader Taselaar deelde zijn herinneringen met Gesineke Veerman die het lesprogramma schreef. Vlak bij de Roodenburgerstraat in de Burgemeester en Professorenwijk, toen nog een nieuwbouwwijk, ligt de Tiboel Siegenbeekstraat. Een dood gewone straat waar gegoede burgers woonden, 32 huizen waar in het begin van de oorlog met verscheidene joodse gezinnen en 15 kinderen.
Aparte zwemlessen
‘De kinderen van de Tiboel Siegenbeekstraat’ heet het lesprogramma voor kinderen van de basisschool . De kinderen speelden met elkaar op staat, gingen bijvoorbeeld samen naar het zwembad. Op een wade dag echter kregen de Joodse ouders een brief waarin stond dat er nu een aparte zwemclub voor joodse kinderen was, waarvan hun kinderen geacht werden lid te worden. Dit was het begin van een ijzingwekkende glijbaan der verschrikking. Apart worden gezet worden, buiten gesloten, gestigmatiseerd, gediscrimineerd en ontmenselijkt de volgende halte was de dood. “Mogen we als we terugkomen weer naar school, Juf?”, vroegen de niets vermoedende joodse kinderen voordat ze op transport gezet werden. Zij kwamen nooit meer terug. Het lesprogramma voor het voortgezet onderwijs gaat over drie jongeren die de oorlog wel overleefden en hoe het hen verder verging.
De Jodenvervolging tijdens de oorlog was een stelselmatige campagne een minderheid van onze bevolking economisch en sociaal tot zondebok te maken. De aantallen vermoorde slachtoffers verworden abstracte gegevens. De gruweldaden van een misdadig regiem, nu drie kwart eeuw geleden, spreken de jeugd steeds minder aan. Het lesprogramma ‘De kinderen van de Tiboel Siegenbeekstaat’ beoogt schoolgaande kinderen van deze tijd ter herkennen wanneer groepen mensen van alles de schuld krijgen, gesepareerd worden, een stempel van minderwaardigheid opgedrukt krijgen om vervolgens achtergesteld te worden. De geschiedenis heeft ons geleerd wat kán gebeuren.