De welstandsregels voor zonnepanelen in Leidse gebieden met beschermd stadsgezicht werden op 1 januari 2021 verruimd. De versoepeling houdt in dat onder esthetische voorwaarden zonnepanelen in het zicht zijn teogestaan. Maar vele vergunning vragers lopen stuk op ambtelijke molens. In 2021 werden in de Professoren- en Burgemeesterswijk 47 vergunningsaanvragen geregistreerd, daarvan werden 40 toegekend, echter nu nog slechts 15 gerealiseerd. Waarom wil het niet zo vlotten op Profburg-daken?
door Hans Schuurman
Als je in beschermd stadsgezicht woont mag je niet zomaar zonnepanelen op je dak leggen, vaak moet je daarvoor een vergunning hebben. De gemeente Leiden heeft een kaart waarop alle daken in beschermd stadsgezichtswijken staan en een kleur hebben. Is je dak oranje dan heeft je woning grote cultuurhistorische waarde en krijg je geen vergunning. Is dat blauw dan behoort het tot het cultuurhistorische daklandschap en wordt er alleen onder strenge voorwaarden vergunning verleend. Een groen dak is vergunningsvrij. Dakkapellen en platte daken zijn altijd vergunning plichtig, zelfs die volkomen uit zicht zijn, bijvoorbeeld het op een platdak van een schuurtje achterin de tuin.
In de Profburgwijk bemenst Floris Wouterlood ZON.PBW, het steunpunt voor zonnepanelen vergunningsaanvragen van de werkgroep ‘Profburgwijk Duurzaam’ (zon.pbw@gmail.com). Hij legt de vinger op de wonde plek: “De welstandscommissie schrijft voor dat op rode-dakpan-daken rode zonnepanelen geplaatst moeten worden. Echter, rode zonnepanelen zijn nauwelijks verkrijgbaar. Deze strikte voorwaarde, die overigens alleen in Leiden bestaat, slaat veel enthousiasme van wijkbewoners de bodem in. In een rode-dakpan-woning wonen en zwarte efficiënte zonnepanelen willen hebben, kan niet! Wouterlood illustreert dit met een 6 tal rode-dakpan-woningen rondom de De Sitterlaan die weliswaar vergunning hebben gekregen maar die al vele maanden wachten op de juiste rode zonnepanelen.
Geen openluchtmuseum
Volgens hem zijn rode, ‘terracotta’ panelen ook nog eens 10% duurder én 10% minder efficiënt dan zwarte panelen. En 20 jaar lang 10% minder productie doet het verdienmodel en het CO2 reductiemodel geen goed. Een van de twee leveranciers van rode zonnepanelen stopte met productie. De monopolist die overbleef kondigde (kleur) verandering van zijn panelen aan. Leveringen worden keer op keer uitgesteld of helemaal gecanceld. Bij kleurverandering moet je volgens de regels opnieuw vergunning aanvragen. “Leiden is geen openluchtmuseum”, zegt Wouterlood. Het stadsbestuur moet kiezen voor een mogelijk minder fraaie kleurstelling als zij bij haar inwoners schone energie opwekking serieus wil promoten. Wouterlood vervolgt: ”Een voorbeeld waar het heel goed is gegaan is bij woningen met blauwe dakpannen. Daarvan zijn een paar spekende voorbeelden, bijvoorbeeld in de Roodenburgerstraat”.
Desgevraagd reageert de gemeente als volgt: Dankzij de nieuwe nota zijn er veel zonnepanelen in het zicht vergund en geplaatst in de beschermde stadsgezichten. Het is de gemeente bekend dat er problemen zijn bij enkele leveranciers van gekleurde zonnepanelen. Dit heeft te maken met de enorme vraag aan zonnepanelen wereldwijd. Samen met andere gemeentes die op zichtbare daken met rode dakpannen ook alleen rode panelen toestaan, houden we deze ontwikkeling nauwlettend in de gaten.
