Met de Leidse stemwijzer die vorige week op het net gezet werd, kun je op twee manieren wijzer worden voor de aanstaande gemeenteraadsverkiezingen. Hulp bij je keuze voor één van de 12 politieke partijen én om even te checken hoe de partij waarop je overweegt te stemmen, nog (steeds) jouw mening uitdraagt. Veel kiezers bepalen hun stemgedrag slechts met enkele thema’s indachtig.
door Hans Schuurman
Kijk op website www.leiden.nl/verkiezingen klik, klik en ga naar ‘mijn stem’. Trek er maar een uurtje voor uit, het aantal vragen is erg groot, zo rond de 30. Met een schuifbalkje kun je nuances aanbrengen tussen de twee uitersten ‘helemaal oneens’ tot ‘helemaal eens’. De eerste vraag: Wilt u het aantal parkeerplaatsen in de hele stad behouden? Dat de VVD en Partij Sleutelstad ’t daar (volledig) mee eens zijn, vermag niemand verbazen. Maar wist u dat de Partij voor de Dieren de felste tegenstander hiervan is en andere partijen, PvdA, SP, GroenLinks en D66 veel gematigder in hun afwijzing. Partijen houden soms rekening met samenwerking in colleges van B.&W. ná de verkiezingen. Met weinig hoop op bestuur deelname kunnen zij risicoloos uiterste standpunten betrekken.
Volgende: Experimenten met wieteelt. D66 is voluit voorstander maar CDA mordicus tegen en met de VVD is er in een eventueel volgend college wel over te praten. Bij nieuwe studentenhuisvesting gemeenschappelijke ruimten verplichten? Behalve Partij Sleutelstad (PS) zijn alle partijen daarvoor. Wil je in Leiden een 30 km zone invoeren in de bebouwde kom? Behalve de VVD zijn alle partijen die maar iets in de melk te brokkelen hebben, vóór. Meer plaats in openbare ruimte voor groen of voor sport? Alleen VVD en Partij Sleutelstad kiezen een beetje voor sport. Hoogbouw boven 70 meter toestaan? Niet met het CDA dus. Meer sociale huurwoningen bouwen? De VVD en CDA hebben zo hun bedenkingen. En de zelfbewoningsplicht, alleen VVD is hartstikke tegen. Woningen opsplitsen in (meer) kamers PvdA pal tegen, D66 genuanceerd vóór.
Bij deze vraag ben je op de helft van de kieswijzer, nog even volhouden. Ruimhartiger opvang uitgeprocedeerde asielzoekers? Wat te doen met financieel meevallers? Moet de gemeente problematische schulden van inwoners overnemen? Terrassen uitbreiding handhaven?
Eindelijk, daar is je stemadvies. Het rijtje begint met partijen waarop je nooit zou gaan stemmen. Hoe zit dat? Zijn het partijen de vermoedelijk na de verkiezingen weinig te vertellen hebben en zich tegenover hun anonieme kiezers niet hoeven de verantwoorden over hun uitgespreken standpunten, die jij blijmoedig omarmde? Bij de Leidse kieswijzer kun, anders dan de landelijke kieswijzer, geen partijen uitsluiten. Stem je uit principe nooit op een partij die godsdienst als uitgangspunt heeft, partijen met een ‘C’ partijen kun je niet uitsluiten.
Bij de gemeenteraadsverkiezingen 2018 was het opkomst percentage 56,7 %. Het vertrouwen in de politiek is behoorlijk aangetast door het corona beleid en de toeslagen affaire. Op Wilders en Baudet kun je in Leiden geen proteststem kwijt. Gaan minder dan de helft Leidse kiesgerechtigden naar de stembus?