Gepensioneerd huisarts Water Schrader en doktersassistente Margot de Jonge, hielden vanaf april twee maal per week een huisartsenspreekuur voor de Oekraïense vluchtelingen. Een maand later echter nam de GGD de zorg over. Schrader en De Jonge vrezen dat deze tussenschakel en werkwijze adquate medische dienstverlening niet ten goede komt. Waarom kunnen in Leiden gezondheidswerkers met hun ervaring en netwerk niet samenwerken met de GGD, zoals in Rotterdam?
door Hans Schuurman
Het initiatief voor de huisartsenspreekuren twee ochtenden per week op de locatie Schipholweg 68, komt van de welzijnsorganisatie Incluzio. Praktijkruimte werd ingericht als praktijkruimte en voor een tolk gezorgd. Schrader: “Vaak ging het bij mijn patiëntcontacten om milde klachten, door tijdige signalering werd erger voorkomen. Ernstige klachten werden onmiddellijk behandeld of doorgestuurd. En in een aantal gevallen moest een onderbroken behandeling worden voortgezet.”
“Patiënten kwamen vaak met psychische klachten”, vertelt Schrader, want als je van ‘huis en haard’ wordt verdreven, zorg hebt voor je kinderen, in een vreemd land bent en misschien je echtgenoot in een loopgraaf voor zijn land vecht, dan zijn klachten als hoofdpijn, hoge bloeddruk, angst en slapeloosheid niet verwonderlijk”. “Het direct contact en de aandacht van een gezondheidswerker gaf hen een beschermd gevoel”, aldus Schrader.
En hij vervolgt: “Ik kon op de Schipholweg direct hulp bieden, gebruikte een online medisch systeem waarmee ik bovendien direct digitaal kon verwijzen naar laboratoria, fysiotherapeuten, geestelijke gezondheidszorg, radiologie en medisch specialisten in de ziekenhuizen”.
Interventie gemeente
“Ontzettend jammer”, zegt hij dat de gemeente Leiden nu plotseling de medische zorg bij de GGD heeft gelegd. Een GGD-verpleegkundige of -arts is geen huisarts; heeft niet dezelfde werkrelaties en contacten. Bij de komst van de GGD-arts en een verpleegkundige werden de aller eenvoudigste klachten door hen behandeld. Iets ingewikkelder en ernstige klachten werden doorverwezen naar plaatselijke huisartsen. “Nog meer administratie en registratie voor de toch al overbelaste huisartsen die nu al 40% van hun tijd aan besteden.
Naar de reden dat de GGD in Hollands-Midden tussen patiënt en (nood)huisarts geschoven werd, kan Schrader slechts gissen. “Misschien omdat alles in onze veiligheidsregio zo nodig op één en de delfde manier georganiseerd moest worden”, zegt hij. Gaat beheersing van het zorgsysteem dan boven patiënten belang?
In Rotterdam is op een vluchtelingen locatie een zorgpunt ingericht waar professionals zorgen dat elke vluchteling een medische intake krijgt. Hier wordt onder andere gekeken of men medische zorg nodig heeft en men medicijnen gebruikt. De GGD geeft voorlichting en biedt vaccinaties aan. Het Rotterdamse zorgpunt wordt bemenst door (gepensioneerde) huisartsen en verpleegkundigen. Schrader en De Jonge vinden dat het in Leiden ook zo moet, er zijn voldoende recent gepensioneerde doktersassistentes en huisartsen om een team op te zetten en zo Leidse huisartsen te ontlasten.