‘Bruggen dicht tijdens de spits’, staat prominent in het verkiezingsprogramma 2022-2026 van de Leidse VVD. De partij van de auto (mobilisten) kreeg de voltallige gemeenteraad mee in haar motie. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt echter dat het gesloten houden van Wilhelminabrug, Leiderdorpsebrug, Lammebrug en Hooghkamerbrug in de spits geen positieve invloed heeft op de verkeersdoorstroming. Bepleiten gemeenteraadsleden uit onwetendheid of voor populariteit winst fictie?
door Hans Schuurman
In de Leidse regio ondervindt het wegverkeer best wel overlast van brugopeningen. Sommige van die bruggen zijn eigendom van de gemeente, anderen van de provincie Zuid-Holland. Automobilisten die vaak voor een open brug moeten wachten, balen behoorlijk en spoorden hun politieke partij aan deze overlast, met name tijdens de spitsuren, te beperken. Zonder onderzoek naar mogelijkheden of effect, namen partijen het populaire standpunt op in hun verkiezingsbeloften. En de (toenmalige) verkeerswethouder Ashley North (GroenLinks) schreef volgzaam een brief op poten en verlangde overleg met de Provincie.
De Provincie Z.H. stelde een onderzoek in naar de effecten zijn van een brugopening tijdens de ochtend- en de avondspits op de reistijd van het autoverkeer. Analyses werden gemaakt voor de Wilhelminabrug, de Leiderdorpsebrug, de Lammebrug en de Hooghkamerbrug.
Uit deze analyses blijkt dat de reistijden op de wegvakken aan weerszijden van de bruggen in de ochtend- en avondspits nauwelijks verschillen met de reistijden op ander momenten van de dag. Dus de overlast van een brugopening tijdens de spits is net zo groot als buiten de spits. Hoe komt het dat er geen direct verband bestaat tussen de reistijd en de opening van een brug? Het rapport: Op sommige dagen is de reistijd bij een brugopening langer. Regelmatig komt het echter ook voor dat de reistijd ten opzichte van een dag of week eerder of later korter is, ook al is de brug dat uur geopend. Factoren als de dag, dinsdag en donderdag zijn drukkere dagen dan de maandag, woensdag en vrijdag, de doorstroming bij de verkeerslichten en de drukte op de weg en verkeersongevallen zijn belangrijk (er) voor de doorstroming. Want concluderen de onderzoekers: Een brugopening is slechts één van de factoren die de reistijd bepalen en dus kan niet de eenduidige conclusie worden getrokken dat een spitssluiting van de Leidse bruggen een positieve invloed heeft op doorstroming van het autoverkeer.
Varen doe je samen
Maar wethouder North keerde niet helemaal met lege handen terug uit Den Haag na het gesprek met de provincie. Zijn aktetas bolde op met verschillende goed adviezen ter voorkoming van overlast voor het wegverkeer 1. Bij de Wilheminabrug geldt een spitssluiting voor recreatievaart. 2. Er geldt in de spits een hersteltijd van een ½ uur dat de bruggen na een brugopening niet open mogen, buiten de spits geldt een hersteltijd van ¼ uur. 3. Door de bediening van de bruggen op afstand wordt er vaarweg- en wegmanagement toegepast. Zo wordt de opening van de Wilheminabrug en Leiderdorpsebrug nu op elkaar afgestemd. 4. Beroepsvaart wordt via de marifoon gevraagd welke route ze gaan varen, zodat de brugopeningen daarop kunnen worden afgestemd. 5. Recreatievaart wordt via de campagne “varen doe je samen” geïnformeerd wat te doen, bijvoorbeeld op snelheid blijven varen na het passeren van de brug zodat de volgende boten ook snel kunnen passeren.