Verdringen de buitenlandse studenten op de Leidse universiteit een studieplek voor ónze dochters en zonen? Verwijten vliegen het College van bestuur om de oren. Is winstbejag hun drijfveer en zet ‘verengelsing’ van de collegetaal Nederlandse studenten op achterstand? De kritiek is doorgedrongen tot minister Dijkgraaf die volgende maand met een ‘beleidsbrief’ komt. De mening van universiteitsbestuur en (een aantal) studenten hieronder op een rijtje.
door Hans Schuurman
De Leidse universiteit telt ca. 30.000 studenten. In 2022 stroomden ca. 6.300 eerste jaar (bachelor) studenten in waarvan ongeveer 1.400 uit het buitenland kwamen. Van hen komen er 400 uit een niet EU-land. De instroom van master studenten dat zelfde jaar was 4.000 waarvan een kleine 1.000 van buiten onze landsgrenzen. Van deze aspirant masters komt 300 uit een niet EU-land.
Verdienmodel
Ziet universiteit Leiden buitenlandse studenten als een verdienmodel? Een Nederlandse – én EU student betaalt € 2.314 collegegeld per jaar en niet-EU-studenten betalen de kostprijs variërend per opleiding tussen € 12.500 en € 28.000 euro. Als reactie op het verwijt dat de universiteit is op jacht naar ‘geldzakken’, reageert zij als volgt: “Wij mogen geen (EU) studenten weigeren. Bij de toelating tot opleidingen bevoorrechten wij écht geen buitenlandse studenten bezweert de universiteitswoordvoeder. Buitenlandse studenten moeten altijd hun diploma’s laten goedkeuren, niet alle diploma’s worden immers in Nederland erkend, en wij passen de zelfde selectiecriteria toe op zowel Nederlandse als internationale studenten. Maar hoe werkt die gelijkberechtiging in de praktijk?
Gelijkberechtiging
In studentenkringen doet het woord de ronde dat voor het studiejaar 2023-’24 het aantal aanmeldingen boven het aantal van 2022-’23 met meer dan 1.500 is gestegen. Vanwege de maximaal toegestane aantal studenten per opleiding worden ongeveer twee van de drie studenten afgewezen. Voor de noodzakelijke selectie wordt gekeken naar de cijferlijst, een ‘online assessment’, en een motivatiebrief speelt daarbij een belangrijke rol. “In de praktijk vallen daarbij vooral veel Nederlandse scholieren af, zeggen de geraadpleegde studenten. In concurrentie met buitenlandse studenten delven zij vaak het onderspit.
Verengelsing
Vanwege het lager collegegeld, in vergelijking met andere landen, de kwaliteit van het onderwijs en de doceertaal Engels is Nederland voor buitenlandse studenten enorm in trek. De universiteit woordvoerder: “Verreweg de meeste opleiding (bachelors) zijn Nederlandstalig, slechts 14 van de 47 Engelstalig”. “En van de masters zijn er 40 van de 81 Engelstalig”. Behalve geneeskunde en rechten zijn het vooral de kleinere opleidingen waar de voertaal Nederlands is, is het weerwoord van studenten.
De internationalisering van de universiteit bedreigt de studie kwaliteit omdat meer studenten ’t met het zelfde onderwijsbudget moeten doen. En de aandacht voor Nederlandse of lokale onderwerpen wordt steeds meer naar de achtergrond verschoven, vrezen studenten. Wat willen wij met een Nederlandse universiteit? Buitenlandse studenten selectief weigeren? Het wachten is op de brief van minister Dijkgraaf en wat het College van bestuur van de Leidse universiteit ermee doet.
