Na de zomer gaat een zogenaamd ‘Burgerberaad’ van start over de energietransitie. Aan 150 Leidenaren, een representatieve inwonersgroep, wordt gevraagd hoe de verandering van fossiele energie naar hernieuwbare energiebronnen moet verlopen. De gemeente profiteert van de wijsheid van haar burgers en een breed draagvlak creëren. Wethouder Yvonne van Delft (Energie): “Het burgerberaad is een democratische vernieuwende manier om inwoners te betrekken en sneller stappen te zetten richting minder en schonere energie”.
door Hans Schuurman
Voor de samenstelling van het burgerberaad neemt gemeente een willekeurige steekproef van 6.000 burgers van 16 jaar en ouder uit de gemeentelijke basisadministratie. Hen wordt gevraagd hun leeftijd, geslacht, opleidingsniveau, woonwijk en of zij in een koop- of huurhuis wonen. Uit de mensen die zich opgeven worden 150 Leidenaren geloot, die zoveel mogelijk een afspiegeling vormen van de Leidse bevolking. De kans om te worden ingeloot is afhankelijk van de kenmerken van die persoon ten opzichte van de totale bevolking en de overige mensen die zich hebben aangemeld. Mensen hoeven geen voorkennis van de energietransitie te bezitten. Iedereen praat vanuit zijn dagelijkse ervaring, zij kunnen een beroep doen op experts, ervaringsdeskundigen en ter zake kundige ambtenaren. Het kost de deelnemers 4 tot 6 hele zaterdagen aan tijd. Hun inspanning wordt gehonoreerd met een voucher van 250 euro te besteden aan verduurzaming van het huis.
Wat doet de gemeente met hun bevindingen? Van Delft: “Het college van B&W beschouwt de voorstellen van het burgerberaad als een zwaarwegend advies. Het stadsbestuur adviseert de gemeenteraad over de realiteit, haalbaarheid ervan en in hoeverre het aansluit op de gemeentelijke plannen”. Hoe zwaar wegen de adviezen van het burgerberaad? Van Delft: “Het is voor B&W een zwaarwegend advies, waar alleen gemotiveerd van afgeweken kan worden ”. De kosten van het project burgerberaad energietransitie bedraagt € 250.000.
Wat kost nieuwe energie?
Nu het gemeentebestuur zijn eigen bewonersparticipatie organiseert, hoe staat het met de spontaan ontstane wijkinspraak organisaties, zoals in het Houtkwartier en de Merenwijk (Tegengas)? Zij krijgen een evenwaardige adviespositie bij de wijkuitvoeringsplannen, volgens van Delft. Via hun woordvoerders reageren Scholten en Gennissen sceptisch: “Een Burgerberaad kan een nuttig instrument zijn in de energietransitie. Onze ervaring de laatste jaren is helaas dat ieder advies, initiatief en/of hulpaanbod door de gemeente in de wind werd geslagen. Het is volgens hen zeer de vraag of via een loterij burgers wel betrokken raken. Zo’n Burgerberaad heeft alleen zin als de juiste vragen gesteld kunnen worden, namelijk: Hoe reduceren we onze fysieke CO2 uitstoot? Wat zijn de feitelijke kosten voor onze bewoners? Maak CO2 uitstoot reductie en de kosten voor de burger transparant. En is de WarmtelinQ+ wel een goed idee is? De kosten bedragen ruim een half miljard en de CO2-uitstoot verdubbelt, volgens beide wijkorganisatie vertegenwoordigers.
