Hogere lasten voor de burgers door loon- en prijsstijgingen en passen op de plaats met nieuwe investeringen. Wethouder Ashley North (Financiën) presenteerde donderdagavond de Kaderbrief 2023- 2027 met voorzichtige vergezichten. En de Jaarrekening 2022 die met een gemend beeld van mee- en tegenvallers werd afgesloten met een positief saldo van € 7,4 miljoen.
door Hans Schuurman
North: “De gemeente zoekt een balans tussen noodzakelijke investeringen en de toegenomen druk op haar financiële positie. Economische onzekerheid door hogere rentelasten op afgesloten leningen en prijsverhogingen door inflatie als gevolg van de stijging van energieprijzen, zijn de oorzaak”. “We moeten noch té optimistisch, noch té pessimistisch zijn”, vervolgt North. “Maar evenmin investeringen stoppen of op voorzieningen onterecht wegbezuinigen”. In dit verband kwam uitstel van de nieuwbouw en renovatie van de Bibliotheek ter sprake.
Leidens’ grootste sponsor, het Rijk, knabbelt aan de uitkering uit het gemeente fonds. En waar Leiden in een vorige collegeperiode geld leende en nauwelijks rente betaalde, ja soms geld toe kreeg, moet zij nu 3,3 % betalen. Als een zwaard van Damocles hangt de aangekondigde bezuiniging op het budget van alle Nederlandse gemeenten in 2026 ook Leiden boven ’t hoofd. Onze stad is het afgelopen jaar financieel beduidend achteruit getuind. Bedroeg de nettoschuld per inwoner in 2021 € 2.541, als de schuld van de gemeente eind 2022 gedeeld wordt door het aantal inwoners is dat € 4.681. Vanwege de geplande investeringen zal dit bedrag in de nabije toekomst nog verder stijgen.
De Leidse woonlasten, ozb, riool- en afvalstoffenheffing waren al 18,5% hoger dan het landelijk gemiddelde. Eind 2022 was dat percentage 27,1% vergeleken met andere gemeenten. Hogere woonlasten liggen dus ook in het verschiet. De gemeente kwam vorig jaar op parkeergarages € 685.000 tekort. Parkeren wordt straks duurder. De personeelslasten van de gemeente zijn € 96 miljoen. Ongeveer een vijfde daarvan, € 22 miljoen wordt betaald aan extern ingehuurd personeel. De inzet van externen is duurder, bevordert geen eigen kennisvermeerdering en demotiveert het zittend personeel. “Onze werfkracht als gemeente is de laatste tijd wel verbeterd”, reageert wethouder North hierop.
In 2022 werd de nieuwe gemeenteraad van 39 leden gekozen. De Jaarrekening vermeldt dat 34 van hen zijn jonger dan 35 jaar. De politieke partijen die in hun ledenvergadering de kandidaat volgorde bepalen, zijn hier debet zijn. ‘Wij leiden de nieuwe raadsleden op voor hun taak het stadsbestuur te controleren’, staat in de Jaarrekening. Is deze raadsamenstelling wel een goede afspiegeling van de Leidse bevolking? De gemiddelde leeftijd van de Leidenaar, er zijn er in 2023: 127.079, is 39 jaar. Anders dan in de rest van Nederland is 23% van de Leidenaren een twintiger, tegen 13% elders.
