Diogenes de stichting die in Leiden monumenten restaureert en beheert, is dit jaar weer een van de gastheren van De Open Monumentendagen ‘Open Erfgoed’ op 9 en 10 september. Bezoek aan het Diogenespand Hogewoerd 132, hoek Hogewoerd en Rijnstraat, is zeker de moeite waard.
door Hans Schuurman
Op de Open Monumentendagen kunnen dit jaar 32 monumenten bezocht worden. Sommige zijn oude bekenden, het Stadhuis, diverse kerken, Sterrenwacht en het Gravensteen. Maar er zijn ook minder bekende panden te bezoeken. Zoals Haarlemmerstraat 165, Oude Singel 118b, het kegelhuis aan de Tweede Binnenvestgracht en speeltuin Westerkwartier.
Is het niet aardig een monument te bezoeken vóór restauratief en later het resultaat te zien? Hogewoerd 132 is kort na de stadsuitbreiding van 1659 gebouwd. Na de bouw is het bijna twee eeuwen gebruikt als bakkerij. Daarna waren er onder andere een manufacturenwinkel, een sigarenzaak en een wijnwinkel in gevestigd. De laatste jaren werd het pand alleen nog gebruikt voor kamerverhuur. In 2022 kocht Diogenes Hogewoerd 132. Zij gaat het pand ingrijpend restaureren en verduurzamen mét respect voor de historische en monumentale waarden.
In het pand komen twee appartementen. Het ene krijgt een toegang via de winkelpui aan de Hogewoerd, het andere via de deur van een voormalige karrenloods aan de Rijnstraat.
Tijdens de Open Monumentendagen kan het hele pand worden bekeken, de voormalige winkelruimte, het souterrain met de keuken (stoot uw hoofd niet tegen de balken), het pothuis, de opkamer boven het souterrain, de afgeknotte spiltrap, de kamers op de eerste verdieping en ten slotte de zolderverdieping. Die laatste is alleen bereikbaar via een steile trap. Alleen de voormalige karrenloods kan om praktische redenen niet worden bezocht. Het pand is, met uitzondering van de winkelruimte, helaas niet toegankelijk voor mindervaliden.
Tijdens de Open Monumentendagen is in het souterrain van Hogewoerd 132 een oude Lips-brandkast met Jugendstil-motieven te zien. Op de binnenkant van de deur staat J. Lips Bzn. Dat betekent dat de kast al meer dan 110 jaar oud moet zijn: sinds 1910 droeg het bedrijf niet meer de naam van de oprichter Jacobus Lips Bernarduszoon, maar was het een naamloze vennootschap. De rondleiders vertellen u wat na opening in de brandkast gevonden werd. En mensen die een suggestie hebben voor een bestemming van de brandkast of hem willen overnemen, kunnen tot en met 15 september mailen naar voorzitter@diogenes-leiden.nl . Geen tijd voor een bezoekje? De geschiedenis van het pand wordt beschreven op https://www.diogenes-leiden.nl .
