In de Hooglandse kerk vorige week donderdag telden ca. 225 mensen de Tweede Kamer stemmen op kandidaatsniveau. Ook werden de stemmen per lijst nog even gecontroleerd. Waarom deze stemmentelling in twee fasen?
De leden van de 61 stembureaus in Leiden maken lange dagen. Sommigen leden beginnen al om 7 uur en, met onderbreking, werken tot sluitingstijd ver na midden nacht. Een foutje door vermoeienis is dus zo gemaakt. Daarom worden nu op de stembureaus stemmen per lijst geteld en de volgende dag stemmen per kandidaat.
Zijn er problemen geweest op de verkiezingsdag? Alexander Geertsema voorzitter van het gemeentelijk stembureau: “Op één stembureau kwam men stembiljetten tekort en moesten de kiezers een paar minuten wachten”. “En ja, er zijn altijd wel kleine verschillen, waarbij het aantal stemmers (ingeleverde stempassen) en aantal stembiljetten (in de stembus) niet gelijk is”. “Verschillen van 1 of 2 per stembureau vind ik acceptabel”.
Geertsema neemt ook kennis van de volgende kritiek op de werkwijze van een stembureau (53). De kiezer geeft zijn stempas plus identiteitsbewijs aan lid 1 van het stembureau. Vervolgens checkt lid 2, de stembureau voorzitter, of het nummer ervan voorkomt op de lijst van ongeldige passen. Conclusie: Nee, het is een rechtmatige stemmer. Hij vinkt af. Daarna geeft lid 3 van het stembureau de kiezer een stembiljet en zet ook z’n vinkje. Fout, te vroeg gevinkt. Het lid 3 moet pas afvinken, niet als hij het stembiljet uitgeeft maar als hij waarneemt dat het stembiljet in de bus gestopt wordt.
Die geringe verschillen die wel eens bij tellingen optreden vinden vaak haar verklaring dat kiezers, verstrooid of opstandig hun stembiljet in hun zak steken óf, een keer vertoond maar niet in Leiden, het verscheuren en daarbij luidkeels hun onvrede met ons democratisch bestel uitroepen. Misschien hebben de stembureaus gerapporteerd dat kiezers wel het stembiljet accepteerden om ‘mee te tellen’ maar niets zien in verkiezingen. “Dat zou uit de rapporten van de stembureaus moet blijken, maar die heb ik nog niet”, reageert Geertsema.