Joanne van der Leun groeide op en studeerde in Utrecht. De liefde bracht haar in 1998 naar Leiden. Zij doceert criminologie, de wetenschap die zich bezig houdt met misdaad en haar maatschappelijke gevolgen, aan de universiteit. Zoekt deze hoogleraar een gedreven crimefighter als perfecte burgemeester? “Pas als je iets begrijpt, kun je er wat aan doen”, antwoordt zij.
door Hans Schuurman
Toezicht op de openbare orde en veiligheid is een wettelijke taak van de burgemeester. Hierbij denken inwoners meteen aan voorkomen en oplossen van diefstal, roofovervallen en geweldpleging etc.. “Het goede nieuws is”, zegt criminoloog Van der Leun, “dat wordt jaarlijks minder”.
“Het slechte nieuws is daarentegen dat misdaad als hennepteelt, drugshandel, arbeids – en jongeren uitbuiting vaste voet aan de grond heeft gekregen. Om vervolgens de inkomsten uit deze ( illegale) onderwereld door te sluizen naar de (legale) boven wereld”. “Ondermijning heet dat in het veiligheidsjargon”. Geld dat in de onderwereld verdiend wordt, wordt in de bovenwereld wit gewassen en er zijn allerlei hand- en spandiensten nodig”. “Bedrijfstakken die zich daartoe lenen zijn de horeca en de onroerend goed wereld”. “En denk nou niet, vervolgt zij, “ dat dat alleen schimmige ondernemers daarbij betrokken zijn, ook notarissen, advocaten en artsen verlenen hand en spandiensten. Soms zonder het door te hebben”. “Ondermijning is een veelkoppig monster dat in de samenleving nog onvoldoende wordt onderkend en waarvoor burgers opmerkzamer en weerbaarder gemaakt moeten worden”.
Van der Leun: “Mijn motivatie voor de criminologie was indertijd dat ik zag dat vaak kwetsbare mensen, naïef en onwetend van de gevaren onbewust in criminele praktijken gezogen werden. Zoals bijvoorbeeld jongeren met schulden die zich lieten overhalen uit misdaad verkregen geld op hun bankrekening te ontvangen om die snel weer af te dragen aan een anonieme crimineel. De zogenaamde katvangers. Of de ‘uithalers’ van partijen drugs in de Rotterdamse haven. Als je eenmaal meegezogen bent kom je niet meer los”.
Ik verwacht van de nieuwe burgemeester dat hij of zijn de burgers bewust maakt van deze ondermijning praktijken in de stad. En dat er in de stad voldoende kansen zijn voor mensen die anders in criminele handen terechtkomen. De nieuwe burgemeester komt in een situatie waarin de vorige burgemeester, Henri Lenferink, al veel geregeld heeft. En wat mij betreft mag de nieuwe burgemeester best wel eens een vrouw zijn en een met een migratie achtergrond. De politieke kleur vind ik minder belangrijk, het sociaal beleid dat gevoerd wordt wel, want dat is het beste verweer tegen criminaliteit.
‘Zeg Joanne, als jij de nieuwe burgemeester in september 2024 naar één plek in Leiden mag meenemen om hierover te praten, welke plaats kies je en waarover praat je ?
DIT ARTIKEL IS DE 9 e IN DE SERIE VAN 12 WAARIN BEKENDE EN ONBEKENDE LEIDENAREN VERTELLEN WAT VOOR BURGEMEESTER ZIJ LEIDEN TOEWENSEN. DE ARTIKELENREEKS WORDT MOGELIJK GEMAAKT DOOR HET LEIDS MEDIAFONDS.
