Ongeveer 150 Oekraïense vluchtelingen zongen zaterdagavond op het bevrijdingsplein bij Molen de Valk hun volkslied Oekraïens: Ще не вмерла України.: ‘Nog is Oekraïens glorie niet vergaan, noch zijn vrijheid”, Zaterdag werd herdacht dat precies twee jaar geleden de Russen binnenvielen en sindsdien een strijdt woedt voor de zelfstandigheid. Tot slot werd het Wilhelmus gezongen.
door Hans Schuurman
Er wonen in Leiden ca. 550 Oekraïense vluchtelingen, ontheemden gevlucht voor oorlogsgeweld. Veel vrouwen in alle leeftijden vaak met kinderen. Zij waren in overwegende mate aanwezig op deze regenachtige avond. Moeilijk contact met hen te leggen. Een aantal spreekt bescheiden Engels, Nederlands wordt bijna niet begrepen. Onmiddellijk gaan ze alle niet Oekraïners op de bijeenkomst bedanken voor de geboden veiligheid en gastvrijheid. Tatiana Bobolico is een van de woordvoersters. Zij is actief in Vluchtelingenwerk Nederland, spreekt Russisch en Engels. Is Russisch voor de ontheemde Oekraïne niet de taal van de vijand. Zoals Duits bij ons in de Tweede wereld oorlog? Ja, dat wel maar de meeste mensen spreken dat wel omdat dat in hun schooltijd in die taal onderwezen werd. De Oekraïne werd in 1989 zelfstandig door de opheffing van de Sovjet Republiek.
Getraumatiseerd
De Leidse Oekraïners leven in twee werelden én in stress. “Als ik een vliegtuig hoor, ren ik naar buiten, kijk omhoog en bedenk dan dat ik het veilige Nederland waar niet gebombardeerd wordt”, vertelt Joeri (56) uit Kyyiv. Hij is een maand in Nederland en wordt opgevangen door familie. Veel vluchtelingen zijn getraumatiseerd. Van de Leidse vluchtelingen, veel vrouwen, verblijft hun echtgenoot en/of familie nog in de Oekraïne die dagelijks bloot staat aan oorlogsgeweld. De vraag die bij veel Nederlanders op de lippen ligt: “Wil je in Nederland blijven”? Er is geen eensluidend antwoord te distilleren uit de spaakverwarringen. Het ligt aan de persoonlijke situatie. Heb je een echtgenoot daar (in het leger) of achtergebleven familie. Kun je nog op jouw leeftijd je aanpassen in een heel ander land? Staat m’n huis nog overeind? De kinderen spelen met de kaarsen in jampotjes en spreken Nederlands met elkaar. De jongere generatie vrouwen heeft wel Engels op school geleerd en willen je graag te woord staan, zoals mede organisatrice Inna Tykhonova. Leert men Nederlands? Ik vertel haar dat een jonge Oekraïense vrouw die in de bedrijf catering werkt, als voorwaarde voor verlenging van haar (jaar) contact beter Nederlands moest leren spreken.
En hebben de Oekraïense vluchtelingen wensen? Ja, eentje maar. Een goede centraal gelegen gemeenschappelijke ruimte waar bijeenkomsten gehouden kunnen worden en wij elkaar op een vast wekelijk tijdstip kunnen ontmoeten.
