Ondermijning, crimineel geld uit de onderwereld dat wordt witgewassen in de legale bovenwereld, is een veelkoppig monster. Je kijkt toch nauwelijks nog op als je leest dat de burgemeester een hennepplantage sloot of vastgoed transactie heeft blokkeerd. Is onze samenleving wel voldoende weerbaar in deze strijd tegen de georganiseerde misdaad. En zijn Leidenaren waakzaam ter signalering van misstanden?
door Hans Schuurman
Burgemeester Peter van der Velden vertelt dat Leiden vorig jaar 123 ‘niet pluis’ signalen ontving. Het merendeel, 97 in tal, via (MMA) Meld Misdaad Anoniem. De seintjes gingen onder anderen over witwassen van (crimineel) geld, georganiseerde drugscriminaliteit, vastgoedfraude en mensenhandel (prostitutie en arbeidsuitbuiting).
Onze waarnemend burgemeester is beretrots over de inzet van het ambtelijk team dat zich hiermee bezig houdt. Hij roemt de samenwerking met andere organisaties, politie en justitie en noemt de afdeling criminologie van de Rechtenfaculteit van de universiteit. Als voormalig burgemeester van Brabantse steden is Van der Velden gepokt en gemazeld in de materie en met name drugscriminaliteit. Hij vertelt dat Leiden, samen met de steden Amsterdam, Rotterdam en Breda, voorbeeld functies hebben in Nederland bij de bestrijding van deze harde criminaliteit. De gemeenteraad zorgde ervoor in de vorige raadsperiode het bestrijdingsbudget van het Rijk met 4 ton aan te vullen.
Van der Velden licht desgevraagd een tipje van de sluier op over de Leidse aanpak van ondermijning. Als signalen daartoe aanleiding geven, worden in de onroerend sector de bouwaanvragers getoetst aan de wet Bibob (Bevordering integriteitsbeoordelingen door het openbaar bestuur). Deze wet biedt de gemeente de mogelijkheid de achtergrond te onderzoeken van betrokken bedrijven en personen. Van der Velden: “De gemeente wordt door Leidse ondernemers over onze aanpak gecomplimenteerd omdat zij, als(legale) ondernemers, door criminelen oneerlijke concurrentie wordt aangedaan.
Dealbreakers
De gemeente voert een actief beleid anti-ondermijningsbeleid door bijvoorbeeld basisscholen te bezoeken ten einde de weerbaarheid van jongeren te versterken. “Actie aan de voorkant, hun zelfstandigheid bevorderen”, zegt Van der Velden. Voorkomen dat kinderen van 10 tot 14 jaar in de georganiseerde misdaad terecht komen. Zij hebben soms oudere broers of neven in de familie die hen willen inschakelen bij vervoer – en dealen van drugs. En jeugdigen in te schakelen als geldezel (bankpas en pincode afgeven voor witwaspraktijken). Eenmaal ín het criminele circuit beland wordt door repressie en chantage gedwongen door te gaan.
Hoe kan de Leidse burger aan het bestrijden van ondermijning meewerken? Is er een winkel of een kapper in je buurt waar vrijwel nooit een klant komt? Naast je huis met afgeplakte ramen, een garagebox dat alleen op gezette tijden door de zelfde mensen met dure auto’s wordt bezocht. Je ruikt een vreemde doordringende lucht. Etc. etc. Bel de politie op 0900 8844 of Meld Misdaad Anoniem via 0800 7000.
