Ivan Ponomalenk (86) uit Mariënpoel Oekraïne was driekwart van zijn leven Sovjet-Unie staatsburger. Als 18-jarige dienstplichtige diende hij in het Russische leger. “Voorjaar 2022 bombardeerden de Rissen zijn huis, de appartementen van zijn dochter én kleindochter ondergingen ‘t hetzelfde lot. Ariane werd in een schuilkelder geboren. Na een maand in caravan, stapten ze in een bus en voor Stationsplein 107 weer uit. Ponomalenk: “Ik haat de Russen voor wat zij ons land en familie aandoen”.
Overgrootvader met familie verhuisde deze week naar de Witte Rozenstraat, ze bewonen twee appartementen Groenhoven. Stationsplein 107 wordt gesloopt om plaats te maken voor nieuwbouw. Sinds september wonen er in het voormalige verzorgingshuis 125 van de 555 Oekraïners in Leiden. Er is kookgelegenheid en een (stukje) koelkast voor elke familie. De appartementen die zij bewonen zijn best ruim, een twee persoonsappartement meet 19,5 m2 en een meer persoon 33 m2. Als oma Svetlana de foto’s laat zien van de ruïnes waar ze woonden en via de tolk duidelijk maakt dat zij naar Nederland kwam met alleen de kleren die ze aanhad, schiet haar gemoed weer vol. Ze pinkt een traantje weg. De andere familieleden kijken haar bedrukt aan.
De sfeer wordt niet vrolijker als ik vraag hoe zij de situatie in Oekraïne beoordelen. Overgrootvader schut met zijn hoofd, “niet goed”. Svetlana: “we zijn pessimistisch over het oorlogsverloop”. De vier volwassen spreken nauwelijks Nederlands. Maar jullie zijn toch al twee jaar in Leiden! Uit hun gezichtsuitdrukking valt op te maken dat zij het ook als een tekortkoming zien, een slechte beurt bij dat landje dat hen ontheemden zo genereus opvangt.
“Wij zijn hier tijdelijk, ooit komt er een einde aan de oorlog en dan gaan wij terug daarom zijn wij niet zo gemotiveerd Nederlands te leren, snapt u wel”. Wij hebben geen enkele invloed op de omstandigheden waaronder wij kunnen terugkeren, dat is hartverscheurend. Behalve overgrootvader en zijn vrouw, die al gepensioneerd was vóór zij vluchten voor het oorlogsgeweld, ontvangen de gezinnen geen uitkering, de echtgenoten werken als fabrieksarbeider.
Dit artikel is de eerste van een serie van 10 over de 555 Oekraïners die in Leiden wonen. Deze artikelenreeks wordt mogelijk gemaakt door subsidie van het Leids Mediafonds
