‘Ver weg en toch dichtbij’ is de naam van de fototentoonstelling over de oorlog in de Oekraïne. De rauwe werkelijkheid is te zien in de expositie in de Stadhuisfoyer. Inna, één van de 650 Oekraïense ontheemden die in Leiden wonen leidt burgemeester Peter Heijkoop langs de 79 foto’s van 12 oorlogsfotografen.
door Hans Schuurman
Het zijn schokkende beelden. Een ernstige waarschuwing voor de gruwelen hangt bij de ingang. De eerste foto grijpt je al meteen bij de keel. Oekraïense hulpverleners die op een brancard een gewonde zwangere vrouw uit een zwaar beschoten kraamkliniek in Mariupol dragen. De vrouw en haar baby overleefden het niet.
Inna nog gekleed in traditionele klederdracht zong bij de opening in en bracht Oekraïense liederen ten gehore. Zonder dat alle aanwezigen de tekst te begrijpen, is de strekking van het lied duidelijk: ‘Wij houden stand’. Inna zelf komt uit de regio Kyev, verbleef daar tijdens de Russische inval in 2022. “Ik ken het dorpje Makariv”, vertelt zij de burgemeester, “de plaats waar hun tanks vastliepen en zie die vluchtend achtergelaten.” Op de koepel van de kapotte Russische tank speelt een meisje. Het leven gaat verder. Volodymyr, ook een Oekraïense Leidenaar is een pensionado uit Odessa vertelt de burgemeester over het bordje dat op het strand staat. “Om een amfibische aanval vanaf de Zwarte zee te voorkomen, zijn daar mijnen gelegd”.
De heftige beelden maken emoties los bij de bezoekers en bij de Leidse Oekraïners. Natalia zit ineengedoken op de bank in de Stadhuisfoyer. De beelden worden haar teveel. Tranen biggelen langs haar wangen. Zij woont sinds kort (tijdelijk) in ‘de Witte Rozenstraat‘. “Mijn uitzicht vanuit mijn appartement ziet er zo uit”, zegt zij. En ze wijst op de foto van een uitgebrand flatgebouw karkas in Charkiv. Een lotgenoot komt naast haar zitten en lispelt wat onverstaanbare woorden.
Hun strijd is ónze strijd
“Met deze tentoonstelling willen wij onze solidariteit betuigen met Oekraïne”, vertelt burgemeester Peter Heijkoop bij de opening. “Benadrukken dat zij onze westerse waarden van democratie verdedigen, hun strijd is ook ónze strijd.
De tentoonstelling is te zien t/m 5 maart. Op 24 februari, de herdenkingsdag van de Russische inval dan drie jaar geleden, wordt een herdenkingsbijeenkomst gehouden in de Leidse raadszaal.
Dit artikel is de achtste van een serie van 10 over de 625 Oekraïners die in Leiden wonen. Deze artikelenreeks wordt mogelijk gemaakt door subsidie van het Leids Mediafonds
Bij de foto: De Oekraïense Leidenaar Inna uit de Witte Rozenstaat leidt de burgemeester rond over de fototentoonstelling ‘Ver weg en toch dichtbij’ in de Stadhuisfoyer.